Programma 1: De gemeente waar het goed wonen is

Vanuit de vastgestelde Visie op landschap, natuur en groene kernen hebben we een aantal uitvoeringsacties opgestart. Bijvoorbeeld het opstellen van een Biodiversiteitsplan met inzicht in bijzondere flora en fauna die voorkomen in onze gemeente. Daarnaast richt dit plan zich op mogelijke leefgebieden en de ambassadeursoorten die daar voor kunnen komen. Zo kan dit plan dienen als onderbouwing in keuzes van (groen)beheer in kernen en buitengebied, kan dit plan ondersteuning bieden bij landschappelijke inpassingskeuzes bij ruimtelijke ontwikkelingen en geven we hele praktische handvatten aan inwoners als ze zelf willen bijdragen aan het leefgebied van een ambassadeursoort.

Een andere actie is de aanvraag bij provincie Gelderland voor de subsidieregeling Landschap en Biodiversiteit. Deze aanvraag heeft provincie Gelderland goedgekeurd en daarmee kunnen we 50% meer doen als gemeente Oude IJsselstreek met de volgende acties: als eerste het beschikbaar stellen van plantmateriaal aan en op initiatief van inwoners voor de aanplant van landschapselementen; ten tweede het vervolg op het Levend Landschap project samen met de dorpsbelangenorganisaties Varsselder-Veldhunten, Megchelen en Breedenbroek-Voorst; en als derde kunnen we alle basisscholen in Oude IJsselstreek de groepen 3 tot en met 8 een NME-les aanbieden. Deze acties starten in de herfst van 2021 en dan communiceren we daar ook breed over richting onze inwoners. 

De succesvolle actie 'Tegel eruit, Boom erin' gaat in 3 postcode gebieden van start dit najaar. Dit is een postcodegebied extra om het succes van deze actie nog meer te vergroten en het enthousiasme van inwoners verder te steunen.

In de gemeentelijke groene openbare ruimte hebben we dit voorjaar geanalyseerd op welke locaties het mogelijk is om extra bomen en struiken te planten. Voor een deel is dat al gedaan en dit najaar gaan we daar verder mee aan de slag. Daarnaast hebben we ook andere keuzes gemaakt in het maaien van gazons, op een groot aantal plekken hebben we minder gemaaid en voeren we het maaisel af zodat we de groei en bloei van diverse planten stimuleren. Daarnaast hebben we voor het bestrijden van de eikenprocessierupsnesten een nieuw middel getest en positief beoordeeld. Dit middel sluit de harige nesten van de rups in waardoor er geen overlast meer is, nieuw aan dit middel is, is dat het volledig biologisch afbreekbaar is en op geen enkele wijze schadelijk voor onze leefomgeving, zo blijven de dode rupsen beschikbaar als voedsel voor bijvoorbeeld vogels.  Met deze praktische veranderingen in beheer dragen we bij aan de biodiversiteit.

Het speelruimteplan voor jong en oud met daarin speerpunten zoals een analyse van de speelruimte, demografische gegevens, aantrekkelijkheid en klimaatbestendigheid van de speelruimte wordt deze winter afgerond. Voor het jaar 2022 hebben we in de begroting al financiën opgenomen.  Na besluitvorming over het speelruimteplan kan dit ook weer meerjarig worden begroot.

In de energietransitie boeken we vooruitgang. De bouw van de negen molens van het windpark Den Tol is begonnen, waarmee de hoeveelheid opgewekte duurzame energie in de gemeente fors toeneemt. We blijven onverminderd inzetten op zonne-energie op daken. Bedrijven stimuleren we om zonnepanelen op grote bedrijfsdaken te plaatsen. We zijn ook bezig te onderzoeken op welke gemeentelijke gebouwen en parkeerplaatsen nog extra zonnepanelen kunnen komen. Aandachtspunt blijft energiebesparing bij woningen en bedrijfsgebouwen. Hiervan blijft het tempo achter bij de verwachting. Grote zonnedaken zijn ook niet altijd mogelijk door technische of financiële obstakels.
De Regionale Energie Strategie (RES) is in concept af. De RES 1.0 komt in het najaar ter goedkeuring in de raad. De gemeente Oude IJsselstreek heeft, in vergelijking met de andere gemeenten in de regio, al relatief veel zon en wind geselecteerd of in procedure en heeft daarom voor de periode tot 2030 vanuit de RES 1.0 met name een opgave om extra zon op dak te realiseren.
Recentelijk heeft TenneT bekend gemaakt dat de teruglevering van duurzame opwekking op slot gaat voor een nader te bepalen periode. Vanaf het moment 2 september jl. kunnen geen nieuwe aanvragen worden gehonoreerd voor duurzame opwekking op een grootverbruik aansluiting. Aangegeven wordt dat de groei van duurzame teruglevering inmiddels zo groot is dat er knelpunten ontstaan op het hoogspanningsnet van landelijk netbeheerder TenneT. In Gelderland is de grens bereikt om elektriciteit terug te leveren aan het landelijke hoogspanningsnet. Tennet gaat onderzoek doen en verwacht eind 2021 in beeld te hebben waar mogelijk oplossingen te vinden zijn voor het ‘managen’ van het volle netwerk. Daarnaast wordt door TenneT samen met Liander onderzocht welke invloed dit heeft op de huidige projecten en wat de mogelijkheden zijn op de middellange termijn.
De regionale en gemeentelijke opgave voor de energietransitie is in 2016 gekwantificeerd. Regionaal is de herijking van het Akkoord van Groenlo gestart. Het resultaat volgt later dit jaar.
De procedures voor de eerste tranche zonnevelden lopen nog. De gemeenteraad heeft zich bij de tweede tranche positief uitgesproken over plan “De Eikelenboom’ bij Gendringen. Ook heeft de gemeenteraad besloten zich voorlopig niet uit te spreken over alle, tijdens de tweede tranche ingediende andere plannen, groter dan 5 hectare. Daarnaast heeft de raad het college gevraagd in gesprek te gaan met het "Burgerinitiatief Energie in de Oude IJsselstreek". De gemeente gaat in overleg om te onderzoeken hoe het initiatief een bijdrage kan leveren aan een succesvolle energietransitie in onze gemeente.
Een eerste visie wordt gemaakt voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving in 2050; de Transitievisie Warmte. We stimuleren inwoners om hun woning aardgasvrij te maken, dit gebeurt echter niet wijkgericht. Vooralsnog gaan we nog niet inzetten op het aardgasvrij maken van hele wijken maar op het aardgasvrij-klaar maken van enkele wijken. We liggen op schema bij het maken van deze Transitievisie Warmte.

Zoals aangegeven in de vorige rapportage blijft de druk op de woningmarkt groot. Over de wijze waarop we als gemeente daar zijn de afgelopen periode enkele belangrijke besluiten genomen. De additionele woonbehoefte in Oude IJsselstreek, tot maximaal 2.250 woningen tot 2030 gaan we realiseren zowel op transformatie en/of inbreidingslocatie binnen de kernen als op een vijftal uitleglocaties.
Over deze uitleglocaties heeft de raad in april unaniem een besluit genomen. Er zijn vijf uitleglocaties vastgesteld waar ruimte is voor 1.400 tot 1.850 woningen, inclusief een fasering voor de ontwikkeling van deze locaties. Voor de eerste uitleglocatie bij Varsseveld is een projectleider benoemd. We werken met een kernteam om sturing te geven aan de uitwerking van de uitleglocaties. We hebben we in een drietal bewonersavonden (digitaal) iedereen geïnformeerd over de vijf uitleglocaties. Bewoners gaven aan dat behoefte is aan betaalbare koopwoningen, percelen om zelf te kunnen bouwen, CPO-trajecten om samen aan de slag te gaan als woningen voor ouderen. Daarbij wel de opmerking net als in de vorige rapportage dat de realisatiekracht onder druk staat: personeel dat deze plannen kan opzetten, beoordelen, begeleiden en tot realisatie brengen is ontzettend schaars.
Buiten de uitleglocaties blijven we in zetten op het realiseren van 100 tot 150 woningen per jaar door middel van transformatie en inbreiding. Het traject ‘kleine kernen aanpak’ levert ook de afgelopen periode concrete projecten op. In Heelweg, Etten, Netterden en Varsselder-Veldhunten hebben we akkoord gegeven op woningbouwinitiatieven voor de concrete lokale behoefte van zowel starters als ouderen. Buiten de kleine kernen zijn ook in grotere kernen initiatieven goedgekeurd. In totaal zijn er nu, in het tweede kwartaal 2021, plannen voor ca. 800 woningen.
Naast de woningbouwplannen hebben we ook een conceptvisie wonen en zorg opgesteld. Daarin hebben we aandacht voor de toenemende zorgvraag en de wijze waarop we daar invulling aan willen geven op het gebied van woningbouw. Deze visie komt in oktober voor besluitvorming naar de raad.