Aanbieding

Voor u ligt de programmabegroting 2022 – 2025: Met ambitie door!

Met trots presenteren we een solide structureel sluitende begroting waarin we gehoor geven aan onze ambities. In de voorjaarsnota hebben we aangegeven dat we verbindingen versterken; we gaan voortvarend door op de wegen die zijn vastgelegd in onze visies en notities.

Verandering in gang gezet
Gedurende de coalitieperiode is een verandering in gang gezet. Vorig jaar introduceerden we het instrument brede welvaart waarmee we met 11 dimensies kijken naar de welvaartsontwikkeling in onze gemeente. Deze dimensies zijn onderverdeeld in 3 clusters:
- cluster 1: welstand en ontwikkeling (inkomen, werk, onderwijs)
- cluster 2: welzijn in lijf, geest en sociaal (gezondheid, balans werk/privé, sociale contacten, maatschappelijke betrokkenheid, subjectief welzijn)
- cluster 3: welbevinden in de leefomgeving (milieu, veiligheid, woontevredenheid)

Met de brede welvaartsvisie is een verandering in gang gezet waar we veel jaren mee vooruit kunnen én een verandering die ook goed past bij de afgelopen periode. Een periode waarin we te maken hadden met de coronapandemie waarvan we de uiteindelijke impact nog niet kennen. Het blijkt nu belangrijker dan ooit om met een brede welvaartsbril naar onze samenleving te kijken. Om te streven naar evenwicht waarin ruimte is voor milieu, gezondheid en welbevinden van onze inwoners.

Landelijk speelt het debat over de menselijke overheid. Hoe wordt publiek vertrouwen herwonnen en hoe krijgt de overheid weer een gezicht? In onze gemeente constateerden we deze behoefte aan menselijke maat al

eerder. Onze sturingsfilosofie speelt hier op in; werken vanuit de bedoeling is het antwoord op hoe onze gemeente in deze tijd moet opereren. Samen met de raad als bondgenoot en ambassadeur zijn we gaan werken vanuit vertrouwen en gelijkwaardigheid. Hierbij redeneren we niet vanuit regels en protocollen, maar vooral vanuit de leefwereld van mensen.

De afgelopen jaren startten we daadwerkelijk met transformeren. Dit gebeurde middels diverse bestuursopdrachten, zoals de transformatie van de Wmo, maar ook door activiteiten zoals de Praotbus. De koerswijziging bracht een verandering in de manier waarop wij met elkaar omgaan.

Met lef samen bouwen aan onze toekomst
Het versterken van de brede welvaart sluit ook goed aan bij het coalitieprogramma “Met lef samen bouwen aan onze toekomst”, waar we nu met trots op terug kijken. Lef uitte zich in de transformatie in het sociale domein waarbij we bewust niet hebben bezuinigd maar een transformatie in gang zetten. Samen met inwoners voerden we meer dan 100 gesprekken om de toekomstvisie vorm te geven. Bouwen aan de toekomst vinden we onder andere terug in de woningbouwplannen die we in de steigers hebben gezet. We zijn écht anders gaan werken; vanuit de bedoeling en waar de inwoner centraal staat.

Versterk dat wat goed is
De programmabegroting 2022 - 2025 beschouwen wij als een update van de vorige begroting. De ambitieuze plannen die in gang zijn gezet, voeren we de aankomende jaren verder uit. Hiervoor blijven we vol enthousiasme werken aan een gemeente waar het goed wonen, werken en leven is.

We zijn als ontwikkelgemeente steeds meer gaan doen. Waar woningbouw een aantal jaar geleden werd afgebouwd, zijn we nu hard aan de slag en kijken hierbij ook naar duurzaamheidsaspecten en andere woonconcepten. Deze ontwikkeling legt ook druk op bedrijfsvoering. Het vraagt immers niet alleen een planoloog om een nieuwe, duurzame woonwijk te bouwen. Het heeft gevolgen voor de hele organisatie.

In het sociaal domein worden ingezette onderdelen van de transformatie verder vormgegeven. Om blijvende effecten te realiseren moet je ook blijvend in beweging blijven.

We beschouwen ontwikkelingen niet als op zichzelf staande gebeurtenissen, maar kijken integraal en zorgen zo voor de grootste maatschappelijke effecten. Daar waar mogelijk maken we van 1 euro meerdere euro's door investering, samenwerking, en cofinanciering.

Financieel perspectief
Met deze laatste begroting vanuit dit college, presenteren we een meerjarig structureel sluitende begroting. In lijn met de voorjaarsnota pakken we stevig door op de ambities die we de afgelopen periode hebben ingezet. Dit betekent dat we incidenteel de komende jaren een aantal extra financiële impulsen geven, die we dekken uit de algemene reserve. Dit is volledig in lijn met het verder groeien naar het zijn van een ontwikkelgemeente en netwerkorganisatie. Vanuit de raad is dit de afgelopen jaren ook meerdere keren onderschreven en bekrachtigd. Met een weerstandsratio van ruim 3,5 blijven we nog een stevige basis houden om financiële klappen op te kunnen vangen.

De grootste structurele afwijkingen komen met name door:
- P-begroting; zoals in de voorjaarsnota aangegeven, vraagt de groei naar ontwikkelgemeente en uitvoering van ambities zowel incidenteel als structureel extra formatie.
- Algemene uitkering: deze is gunstiger ten opzichte van de huidige begroting.
- Dividend; de komende jaren is de dividenduitkering fors lager.
- Kapitaallasten; door de gunstige rentestand, kunnen we de kapitaallasten opnieuw naar beneden bijstellen.

Woonlasten
De woonlasten voor onze inwoners stijgen gemiddeld met 2,99% (ongeveer € 25,- per huishouden met eigen woning per jaar).
Dit komt volledig door de stijging in de kosten voor afvalverwerking. Deze hogere kosten worden voornamelijk veroorzaakt door externe factoren, zoals de verbrandingsbelasting die landelijk is ingevoerd. Door de stijging van de afvalstoffenheffing kan de indruk ontstaan dat scheiden niet loont. De afvalstoffenheffing zou echter nog sterker zijn gestegen, als het afval minder goed gescheiden wordt.
Tegelijkertijd hebben we géén stijging in de OZB en rioolheffing voor de komende jaren. Hierdoor kunnen we de stijging in kosten voor onze inwoners beperken tot maximaal 3%.

Tot slot
Ruim een jaar geleden, kregen we te maken met de coronapandemie met alle maatregelen en gevolgen van dien. We gingen creatief op zoek naar nieuwe manieren van dienstverlening, samenwerking en ondersteuning. En hoewel er nu een einde in zicht lijkt te komen aan de pandemie, zijn we er nog niet. De langdurige effecten van de pandemie op de brede welvaart zijn nog niet bekend. Wel weten we dat we niet zomaar terug kunnen en willen naar ons oude leven. Dat betekent niet dat we achterover gaan zitten. We kijken naar de kansen die er nu liggen en gebruiken het moment om op zoek te gaan naar een nieuwe balans waarin we versterken wat we willen behouden. We zijn ervan overtuigd dat we in verbinding met elkaar het plezier in het wonen, werken en leven in onze gemeente nog verder versterken. Kortom, we gaan met ambitie door!

Meerjarenperspectief