Vooraf
Voor u ligt de voorjaarsnota 2025, een belangrijke opmaat voor de begroting van 2025. Er komen onzekere financiële tijden aan voor gemeenten. Dit jaar hebben we, in afwijking tot de voorgaande jaren, bewustere afwegingen moeten maken. Er is nog veel onduidelijkheid over de financiële plannen vanuit het Rijk, waardoor wij niet precies weten wat de impact is op onze begroting. Desondanks is de insteek om vast te houden aan de koers van ons coalitieakkoord en uitvoering te geven aan doelen die we met u afgesproken hebben. Wel zijn we voorzichtig met nieuwe ambities. Belangrijk is om eerst af te maken waar we aan begonnen zijn en vervolgens goed na te denken voordat we nieuwe plannen maken. Tegelijkertijd is de noodzaak er om bij te dragen aan de landelijke opgaven voor huisvesting, klimaat, duurzaamheid, mobiliteit en de opvang van statushouders en vluchtelingen. Afgelopen jaren is al veel geïnvesteerd en gerealiseerd en daar bouwen we met deze voorjaarsnota graag op voort.
SDG’s
Al enkele jaren gebruiken we als Oude IJsselstreek het begrip Brede Welvaart als een essentiële aanvulling op het meten van onze economie. Brede Welvaart meet naast de economie ook de sociaal-maatschappelijke en ecologische aspecten zoals de gezondheid, de leefomgeving en de ongelijkheid in de samenleving. Daarbij wordt niet alleen naar het hier en nu gekeken, maar ook naar de Brede Welvaart voor toekomstige inwoners. Ook wordt gekeken naar de impact van ons handelen op welvaart en welzijn in andere landen. We zetten de Sustainable Development Goals (SDG’s) in als instrument voor de Brede Welvaart. De 17 doelstellingen van de SDG's dragen, bij aan een toekomstbestendige leefomgeving waarbij de economische, ecologische en sociaal-maatschappelijke belangen in balans zijn. We zien het als een verdiepingsslag: scoor je goed op de SDG’s dan werk je aan een toekomstbestendige Brede Welvaart.
Net als in de begroting koppelen we in deze voorjaarsnota de SDG's aan onze doelen.
We hebben voor elk doel de primaire SDG inzichtelijk gemaakt. Zo is in de voorjaarsnota in één oogopslag te zien aan welke SDG het doel het meest bijdraagt.
Dit betekent niet dat we geen aandacht hebben voor de SDG's die hier minder aan bod komen. In onze dagelijkse taken en in al het beleid dat in voorgaande jaren al is ingezet komen deze SDG's ruim aan bod.
| Type SDG | Naam SDG | Doel (programmanummer) |
|
Biosfeer
|
 |
Leges omgevingsvergunningen Milieu Belastende Activiteiten (programma 4) |
 |
Structurele budgetverhoging Boombeheer (programma 1) | |
| Openbaar groen en (openlucht) recreatie, Onderhoud en Gebiedstoezicht Zwarte Veen (programma 1) | ||
| Bodemsanering voor herbouw de Wijssel (programma 4) | ||
| Uitbreiding bomenploeg (programma 5) | ||
| Ondersteuner B ecologie/flora en fauna (programma 5) | ||
| Fte medewerker tractie natuurterreinen/fietspaden (programma 5) | ||
|
Maatschappij
|
 |
Studietoeslag (programma 2) |
 |
Sociaal medische indicatie (SMI) (programma 2) | |
| Jeugdzorg (programma 2) | ||
| Uitvoering lokaal voedselbeleid (programma 3) | ||
 |
Uitvoering IHP 2023/Woelwaters (programma 3) | |
| Tijdelijke onderwijshuisvesting Varsseveld (programma 3) | ||
 |
Aanpak Energiearmoede (programma 1) | |
 |
Aan- en verkopen onroerende goederen: Polse Molen (programma 1) | |
| Revitaliseringsfonds wonen (programma 1) | ||
| Doorontwikkeling DRU (programma 3) | ||
 |
Nieuwe FCL: 80 jaar vrijheid (programma 2) | |
| Jeugdbescherming Landelijk tarief GI’s (programma 2) | ||
| Verkiezingen (programma 4) | ||
| CAO 2024 (programma 5) | ||
| Opheffen budget eigen risico verzekeringen (programma 5) | ||
| Een toekomstbestendig en toegankelijk gemeentehuis (programma 5) | ||
|
Economie
|
 |
Kapitaallasten projecten verkeersveiligheid (SPV subsidie) (programma 1) |
 |
Arbeidsparticipatie inburgering (programma 2) | |
| Algemene bijstand - Uitstroom verder stimuleren (programma 2) | ||
 |
Grondstoffen en circulariteit (programma 1) | |
| Alles overstijgend |  |
Cofinanciering Regio Deal Achterhoek 2024-2028 (programma 3) |
Het financiële perspectief
Conclusie
Vooralsnog is het jaar 2025 sluitend. Maar vanaf 2026 loopt het tekort op naar ruim €7.000.000. Dit hangt samen met de aangekondigde bezuinigingen vanuit het Rijk. Op dit moment is er nog geen duidelijkheid over de meicirculaire van het Rijk en de precieze manier waarop het Rijk de gemeenten tegemoetkomt. Zodra hierover meer helderheid ontstaat, kunnen we de cijfers actualiseren. Hiermee geven we ook gehoor aan het begrotingsadvies van de VNG die aangeeft om onze tekorten inzichtelijk te maken vanaf 2026.
De verwachting is dat het Rijk niet volledig zal compenseren, waardoor we aanspraak moeten maken op onze reserves. Daarnaast is het, zoals het er nu naar uitziet, onvermijdelijk dat we voor de periode na 2025 nog inhoudelijke keuzes moeten maken om ook de komende jaren financieel positief uit te komen. Begin 2025 zullen we dan verschillende maatregelen aan de raad presenteren. Voor nu constateren we dat we voor 2025 een sluitend beeld hebben.
We blijven inzetten op een financieel gezonde gemeente Oude IJsselstreek, waar het goed wonen en werken is.