Programma 1: De gemeente waar het goed wonen is

Stand van zaken

• Het nieuwe mobiliteitsplan
  Na een uitgebreide inventarisatie van de huidige situatie, zijn de knelpunten en ambities met betrekking tot mobiliteit binnen onze gemeente in beeld gebracht. Dit deden we aan de hand van uitgebreide participatie van onze inwoners en belangengroepen en door interne afstemming met andere relevante vakgebieden. Inmiddels zijn 50 maatregelen geselecteerd, waarin een prioritering wordt aangebracht. Besluitvorming over het plan volgt in het 4e kwartaal van 2024.
• N18
  De Achterhoekraad stemde in met een aanvaardbaar alternatief voor de inrichting van een veilige N18 met een verbeterde doorstroming. In samenwerking met Rijkswaterstaat, provincie, regio Achterhoek en aanliggende gemeenten, wordt gewerkt aan het oplossen van knelpunten, zoals bij de Lichtenvoordseweg en de Radstake. Er worden verschillende scenario's uitgewerkt.
• Verbeteren fietsmobiliteit
  Een van de doelen in de Regio Deal Achterhoek is het verbeteren van de fietsinfrastructuur. Dit jaar onderzochten wij het traject Doetinchem-Groenlo (via Varsseveld). Met middelen uit o.a. de Regio Deal kunnen knelpunten worden aangepakt.
• Doorontwikkeling van station Varsseveld tot ov-HUB
  Er zijn voorbereidingen getroffen voor het verbeteren van de busroute door Varsseveld (meer comfort, minder oponthoud). Binnen de planvorming van de nieuwe woonwijk de Tuit wordt gewerkt aan een goede fietsverbinding naar station Varsseveld.
• Een verkeersveilige oplossing voor de oversteek over de N317 t.h.v. de Oude IJsselweg
  In samenwerking met de provincie Gelderland is een proef gestart, waarbij gemotoriseerd verkeer wordt ontmoedigd om gebruik te maken van de aansluitende zijwegen van het kruispunt. De proef loopt tot november en wordt dan geëvalueerd.
• Uitbreiding van de laadinfrastructuur voor elektrisch rijden
  Met de plaatsing van laadpalen lopen we goed op schema zoals de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) voorschrijft. De Laadvisie wordt in 2025 geëvalueerd.

Stand van zaken

• De invoering van het tarief voor het aanbod van restafval is zonder noemenswaardige problemen verlopen. In april 2024 is de gemeenteraad geïnformeerd via een memo over de ervaringen in het eerste kwartaal van invoering. Hieruit blijkt dat er al veel minder restafval is aangeboden en meer grondstoffen dan in voorgaande jaren. De cijfers en ervaringen over het eerste half jaar volgen dit najaar.
• Rondom de invoering van het tarief is in de eerste maanden van 2024 extra handhavingscapaciteit ingezet om een toename in afvaldump, zwerfafval en bijplaatsingen te voorkomen. De personele inzet voor handhaving is nu weer terug op het oude niveau.
• De Ja sticker en het verbod op ongevraagde ongeadresseerde folders zijn ingevoerd op 1 juli. We hebben inwoners hierover meerdere malen actief geïnformeerd via de Gemeentepagina, sociale media en onze website. Eind juni plaatsten we een advertentie op de voorpagina’s van de Gelderse Post en Ulftse Krant. Zodoende heeft elke inwoner kennis kunnen nemen van de veranderingen. We hebben de ondernemersverenigingen, bezorgers en huis-aan-huisbladen eerder geïnformeerd, namelijk in het eerste kwartaal van 2024.
• Vanaf dit jaar kunnen inwoners hun snoeiafval op 6 zaterdagochtenden per jaar naar de gemeentewerf brengen, om de hoeveelheid tuinafval uit het restafval te verminderen. Elke keer mochten we ongeveer 50 inwoners verwelkomen op de werf.
• De focus van de voorlichtingscampagne over het tarief voor restafval lag in het najaar van 2023. We stuurden elk adres een brief met een folder en de campagne te vinden in verschillende kanalen. In de eerste helft van 2024 hebben we vooral de Scheidzooipagina’s in de Gemeentepagina (themapagina’s) en de sociale media ingezet om inwoners te stimuleren afval te scheiden en te informeren over veranderingen.
• Op het gemeentehuis en de gemeentewerf blijven medewerkers hun best doen om het afval goed te scheiden zo  hebben we afscheid genomen van de wegwerpbekers.
• Vanaf het najaar gaan we een kennismakingspakket met wasbare luiers aanbieden aan alle ouders die de geboorte van hun kindje aangeven, zowel in onze eigen gemeenten als in Doetinchem (geboorten in het Slingeland ziekenhuis). Dit doen we in samenwerking met de Branchevereniging Wasbare Luiers. Momenteel zijn we bezig met de voorbereidingen van dit project.

Stand van zaken

In 2021 is de woningbouwambitie tot 2030 op 2250 woningen gezet. In 2023 zijn daarvan binnen de Woondeal die met het Rijk en provincie is afgesloten 1500 woningen opgenomen. De netto toevoeging aan de woningvoorraad schommelt de afgelopen jaren rond de 100. Dit is minder dan we graag zouden willen realiseren en minder dan nodig is om het tekort aan woningen snel in te lopen. Belangrijkste reden hiervoor is dat er vrijwel geen harde plancapaciteit (locaties waar direct gebouwd kan worden) was en dat de planvorming voor nieuwe woningbouwlocaties tijd vergt en in sommige gevallen vertraging oploopt.

Dit komt bijvoorbeeld doordat er niet altijd voldoende 'handjes' beschikbaar zijn om plannen direct in behandeling te nemen of te bouwen. Dit geldt niet alleen voor de ambtelijke organisatie, maar voor de gehele bouwketen. In een toenemend aantal gevallen loopt een plan vertraging op omdat er tegen geprocedeerd wordt. Vrijwel iedereen erkent de noodzaak voor woningbouw, maar ziet dit vaak liever niet in zijn of haar spreekwoordelijke achtertuin gebeuren. Ook is het niet langer vanzelfsprekend dat een woning direct op het net kan worden aangesloten. 

Qua planvorming liggen we op koers. De afgelopen tijd is een fors aantal bestemmingsplannen vastgesteld, dit zal de komende tijd doorzetten (vanaf 2024 Omgevingsplannen). Daarmee mogen we de verwachting uitspreken dat het aantal woningen dat jaarlijks gebouwd wordt omhoog zal gaan. Zo is recent het bestemmingsplan voor de eerste uitleglocatie de Tuit vastgesteld. Hier is plaats om fasegewijs ruim 500 woningen te bouwen en vormt zo een belangrijke stap bij het invullen van onze woningbouwambitie.

Stand van zaken

Vanuit het Rijk en de provincie is er nog veel onduidelijkheid rondom de opgaven in het landelijk gebied. De provincie Gelderland was gevorderd met het Vitaal Landelijk Gebied Gelderland (VLGG), maar door de verkiezingen en het intrekken van een groot deel van het transitiefonds (dat bedoeld was voor de opgaven in het landelijk gebied) is het afwachten wat dit betekent voor het provinciale programma. De provincie heeft aangegeven verder aan de slag te gaan met het uitwerken van het VLGG, onderdeel hiervan is het opstellen van een uitvoeringsprogramma. Deze stap kan de provincie pas afronden als het Rijk duidelijkheid geeft over een aantal rijksregelingen en de hoeveelheid geld dat het in het programma wil steken. De planning is daardoor ook verschoven, naar verwachting zal dit pas rond de zomer van 2025 afgerond worden. Als gemeente zijn we op dit proces aangehaakt via de regio Achterhoek en blijven we gevraagd en ongevraagd input leveren.

Voor het Lokaal Programma Vitaal Buitengebied werken we aan een overzicht van beleid en regelingen van andere overheden. Mede op basis daarvan kunnen we voor Oude IJsselstreek kansen en opgaven definiëren. Door de opgelopen vertraging bij het Rijk en de provincie is er op dit onderdeel ook nog onduidelijkheid voor het maken van ons lokale programma, hierdoor hebben we nog niet inzichtelijk kunnen maken of aanvullende lokale maatregelen nodig zijn.

Wij werken wel verder aan het opstellen van het Lokaal Programma Vitaal Buitengebied op basis van de lokale situatie in het buitengebied. We maken inzichtelijk wat moet (wet- en regelgeving), wat mag (beleid) en wat kan (ambities/wensen). Wanneer er duidelijkheid komt vanuit het Rijk en de provincie kunnen we dat vergelijken met onze lokale situatie en beoordelen of een eventuele lokale aanvullende bijdrage nodig is.

Verder is een start gemaakt met Datalab GO voor het thema Vitaal Buitengebied om regionaal inzichtelijk te maken wat de feitelijke situatie is in het buitengebied (o.a. het aantal en soort agrarische bedrijven, landgebruik etc.). Met behulp van deze data werken wij aan het structureel monitoren van onze lokale situatie. Dit kan ons ook helpen bij het vormgeven en eventueel bijstellen van het Lokaal Programma Vitaal Buitengebied.

Tot slot is per 30 juni 2024 het project Werken aan toekomst gerichte Erven Achterhoek (WATEA) gestopt. Dit wordt nog geëvalueerd. Op basis daarvan gaan we bekijken hoe we lokaal hieraan verder invulling kunnen geven.

Stand van zaken

De gemeenteraad heeft in mei ingestemd met de streefwaarden voor hitte, wateroverlast en groen uit het Kader Klimaatadaptieve Kernen. Aan de hand van deze streefwaarden wordt nu de data-analyse voor de kernen uitgevoerd. Uit deze analyse en de realiteitscheck volgt een lijst met prioritaire locaties. In Q4 wordt gestart met een voorstel voor de aanpak van die locaties.

Stand van zaken

Energietransitie heeft een variatie van thema's en activiteiten waarbij sommige goed lopen en andere minder.
Zo gaat het opwekken van duurzame energie voorspoedig. Zonneveld Havebos levert al zonnestroom, en de zonnevelden Rafelder en Zonnewilg gaan in 2024 beginnen met de bouw. De aanpak energiearmoede loopt ook goed met name de energie-coaching, de witgoedregeling en de subsidies voor woningisolatie. De generieke regeling "Oude IJsselstreek Isoleert" waar elke woningeigenaar een isolatiesubsidie kan krijgen loopt prima. Het programma Isolatie Subsidie Achterhoek (ISA) bedoeld voor het verduurzamen van woningen met lage energielabels (label D en slechter) is gedeeltelijk van start gedaan. In het najaar van 2024 zal deze gunstige subsidieregeling volledig opengesteld worden.  

De dorpsuitvoeringsplannen in Silvolde en Varsseveld zijn gereed, de komende jaren volgt de uitvoering. Energietransitie blijft een thema dat onze inwoners bezighoudt, dat blijkt onder meer uit de grote opkomst bij het tweede succesvolle energiefestival van het burgerinitiatief BEOIJ. Ook onze inwonersadviseurs Verduurzaming krijgen veel vragen van inwoners over het verduurzamen van hun woning.
De thema's die minder lopen hebben onze volle aandacht.  Er is, ook in onze gemeente, steeds meer sprake van netcongestie. Netcongestie remt ook de opwek van zonnestroom, bijvoorbeeld bij bedrijven. Het tempo van verduurzaming van bedrijven moet omhoog. We zoeken naar manieren dit te realiseren.  

Het isoleren van spouwmuren is sterk verminderd.  In spouwmuren kunnen beschermde dierensoorten zitten, bijvoorbeeld vleermuizen.  De spouw mag pas geïsoleerd worden als er een ontheffing is op de Wet natuurbeheer. Het krijgen van een ontheffing is pas mogelijk als er een Soorten Management Plan is.  We gaan hiermee aan de slag en onderzoeken alternatieven. Tot slot is er een tijdelijke stop gezet op de Toekomstbestendig Wonen Lening, het fonds dat beschikbaar is gesteld voor deze lening is op. Voorlopig kunnen we geen aanvragen in behandeling nemen. Er is wel een alternatief via het landelijke Warmtefonds.
Het Gemeentelijke Uitvoeringsprogramma wordt in 2024 afgerond. In dit programma staan de doelen, de speerpunten en thema's waar we de komende jaren aan gaan werken. Belangrijk is dat vanuit het Rijk structureel meer middelen beschikbaar zijn.  Hierdoor is het team Energietransitie structureel uitgebreid met drie adviseurs (2.4 fte).