Inleiding
Met deze Voorjaarsnota zijn we erin geslaagd om het financiële perspectief van de gemeente Oude IJsselstreek voor de komende jaren gezond te houden. Het financieringsbeleid vanuit het rijk is ongewis en de opgaven die we als lokale overheid hebben om te zorgen voor een fijne en leefbare omgeving zijn belangrijk. Dit betekent dat we forse keuzes moeten maken; iedere euro kunnen we maar één keer uitgeven. Deze Voorjaarsnota is richtinggevend voor onze begroting voor de komende jaren. Voor de totstandkoming is een proces uitgelijnd dat we hieronder toelichten. Input vanuit onze inwoners heeft gezorgd voor verfijning van een eerste groslijst met bezuinigingsvoorstellen, die door de ambtelijke organisatie is samengesteld. Het college heeft kritisch gekeken naar een realistisch pakket met maatregelen, die de samenleving zo min mogelijk raken en recht doen aan de onderzoeksresultaten . Geen eenvoudige opgave, maar wel een pakket dat ingezet kan worden als het financiële tij niet gaat keren. Gelukkig zijn de berichten vanuit Den Haag voorzichtig positief. Bereidden we ons eerder voor op een ravijnjaar met tekorten oplopend tot 6 mln euro, inmiddels zijn er aanwijzingen dat de taakstelling terugloopt tot circa 2 mln euro. In deze nota schetsen we twee scenario's die leiden tot een sluitende begroting.
Bezuinigingstraject
De gemeente staat voor de opgave om structureel te bezuinigen. Om hier op een zorgvuldige en toekomstgerichte manier invulling aan te geven, is een breed bezuinigingstraject gestart. Dit traject bestaat uit drie samenhangende sporen, die elkaar aanvullen en versterken.
In het eerste spoor voerde de ambtelijke organisatie in het najaar van 2024 een quick-scan uit. Dit betrof een technische verkenning waarbij een breed palet aan mogelijke bezuinigingsopties in beeld werd gebracht. De uitkomsten van deze scan boden een eerste inzicht in waar kansen lagen om efficiënter te werken of kosten te reduceren.
Parallel daaraan werd het tweede spoor opgestart: een participatietraject waarin u als raad actief werd meegenomen in het nadenken over mogelijke keuzes en scenario’s. Ook de samenleving werd betrokken: inwoners, maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden kregen de gelegenheid om mee te denken en eigen ideeën aan te dragen voor besparingen of andere vormen van doelmatiger beleid. We constateren dat de uitkomsten van de enquête niet altijd overeenkomen met de opmerkingen die gemaakt zijn bij het Proatpunt, maar dat inwoners over de hele linie belang hechten aan zorg en veiligheid en een efficiënte gemeentelijke organisatie. De "ongewogen" onderzoeksresultaten zijn toegevoegd als separate bijlagen.
Het derde spoor richt zich op het ontwikkelen van creatieve oplossingen en het zoeken naar slimmere manieren van werken. We zijn gestart te denken over alternatieve werkwijzen die effectiever of efficiënter zouden kunnen zijn. Dit is een doorlopend proces dat nog niet is afgerond.
Deze driesporenaanpak vormde de basis voor een breed en gedragen proces om tot verantwoorde keuzes te komen, met oog voor financiële duurzaamheid én kwaliteit van dienstverlening aan onze inwoners.
Bij de twee uitgewerkte scenario's is rekening gehouden met de effecten van de voorjaarsnota van het rijk. Daarbij kan het een interessante optie zijn om te kiezen voor een sluitend eerste jaar, afhankelijk van de meicirculaire.