| pgr | tkv | Bezuinigingen (x1.000) | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | Onderbouwing | Risico's |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 8.3 | Visie op kleine kernen | 25 | 25 | 25 | 25 | Het bestaande budget is 50K en wordt gehalveerd. | De kleine kernen aanpak gaat in een lager tempo door. Met een gehalveerd budget kan nog maar één kern per jaar worden voorzien van een visie op woningbouw. |
| 1 | 8.3 | Versnellingsgelden woningbouw | 25 | 50 | 75 | 75 | De afgelopen jaren is het budget ingezet voor de inzet van projectleiding, specifieke deskundigheid en ondersteuning. Sinds 2023 belasten we deze kosten door naar voorbereidingskredieten, grondexploitaties en middelen vanuit anterieure overeenkomsten. Het budget wordt de laatste twee jaar vooral ingezet voor (senior RO) taken die niet belegd kunnen worden. | Geen wettelijke verplichting. Budget maakt wel onderdeel uit van de woningbouwopgave, (deels) behoud van dit budget versterkt mede de totaalopgave. Door (gedeeltelijke) instandhouding van het budget kan er effectief gehandeld worden bij een binnenkomende vraag. |
| 1 | 8.1 | Bestemmingsplannen | 25 | 25 | 25 | 25 | Budget bedraagt nu bijna 50K en kan naar 25K. Betreft kosten die verband houden met opstellen en actualiseren van bestemmingsplannen en omgevingsplannen. In de overgang naar één gemeentedekkend omgevingsplan moet nog veel gebeuren, maar daar is ook een aparte reserve voor. | De besparing wordt verder uitgewerkt en daarmee verwachten we aan het minimum van onze wettelijke plicht voldoen. |
| 1 | 5.5 | Gemeentelijke monumenten | 25 | 25 | 25 | 25 | Huidige budget is 75K en we bezuinigen hier 25K op. Budget voor onderhoud en restauratie. Geen wettelijke verplichting voor ons, wel voor eigenaren om monumenten in stand te houden. Het raakt een kleine groep bewoners. We verwachten dat deze groep ook met minder subsidies in staat is om dit financieel te dragen. | Klein risico is dat we over moeten gaan op handhaving en hiervoor kosten moeten maken. |
| 1 | 8.3 | Duurzaamheidsagenda | 50 | 50 | 50 | 50 | Met de komst van SPUKs kunnen uitgaven die normaliter ter laste kwamen van het budget duurzaamheidsagenda ten laste worden gebracht van Spuk middelen. | Om het gemeentelijke uitvoeringsprogramma energietransitie uit te voeren is budget nodig. De Spuk gelden zijn op dit moment nog niet structureel, als Spuks komen te vervallen dan val je terug op je eigen budgetten. We vinden de energietransitie belangrijk en hebben keer op keer ambitie uitgesproken en de opgave bevestigd, een verlaagd budget kan leiden tot vertraging in de uitvoering. |
| 1 | 8.3 | Energiearmoede | 250 | 250 | 150 | 150 | Voor de jaren 26, 27, 28 kan deze bijdrage betaald worden uit SPUK middelen. Vanaf 2029 zijn nog geen middelen vanuit het rijk beschikbaar gesteld, we stellen ons op het standpunt dat het rijk hier structureel middelen voor beschikbaar moet stellen en daarom schrappen we het budget opgenomen in onze eigen begroting. | Er is geen wettelijke verplichting na 2028. Om de aanpak voort te zetten is minimaal 100K nodig. Het is de combinatie van armoede vermindering en energiebesparing. Iets doen voor mensen met lage inkomen en energiebesparing is een politieke wens. |
| 1 | 8.1 | Plattelandsontwikkeling | 16 | 16 | 16 | 16 | Budget bedraagt 31K en wordt gehalveerd. Het budget wordt momenteel ingezet voor educatie en ondersteuning platteland. Onder andere via de Plattelandsraad. Budget wordt momenteel niet volledig gebruikt. | De afgelopen 3 jaar is er intensief ingezet op plattelandsontwikkeling, voor het project WATEA waren aanvullende middelen beschikbaar gesteld. Met het wegvallen van WATEA is dit het enige overgebleven budget voor de ontwikkeling. Vanuit de provincie of het rijk krijgen we vooralsnog geen geld. Als we budget verminderen, dan zal onze toekomstige inzet op meerdere vlakken minder moeten worden. We werken als gemeente aan een lokaal programma Vitaal Buitengebied, hier valt plattelandsontwikkeling onder. Dit budget vormt het uitvoeringsbudget van dit programma. |
| 1 | 8.1 | Leges omgevingsvergunningen RO | 11 | 11 | 11 | 11 | Verhogen leges (extra inkomsten) | Hiermee worden lasten verhoogd voor de aanvrager. Er bestaat een klein risico dat we het bedrag niet halen. |
| 1 | 8.3 | Leges omgevingsvergunningen Bouwen | 65 | 65 | 65 | 65 | Verhogen leges (extra inkomsten) | Hiermee worden lasten verhoogd voor de aanvrager. Er bestaat een klein risico dat we het bedrag niet halen. |
| 1 | 8.3 | Leges bouwinformatie 506 < 1.000 | Verhogen leges (extra inkomsten) | Hiermee worden lasten verhoogd voor de aanvrager. Er bestaat een klein risico dat we het bedrag niet halen. | ||||
| 1 | 5.7 | Investering Oude IJsselzone (kapitaallasten) | 4 | 7 | 11 | 14 | Bezuinigen op voorbereidingsbudget inrichting Oude IJsselzone. Voorstel is om de huidige investering te halveren van 100K naar 50K. Dit levert uitgaande van een afschrijvingstermijn van 15 jaar elk jaar opnieuw circa 3.500 euro op. | Per jaar is 100K in de begroting opgenomen. De afgelopen jaren was ook 100K per jaar beschikbaar. Hiervan is voor de lopende opdrachten nog voldoende beschikbaar, maar het kan zijn dat met een halvering van deze investering nieuwe opdrachten minder makkelijk verstrekt kunnen worden. |
| 1 | 5.7 | Groenvoorzieningen(bloembollen) | 22 | 22 | 22 | 22 | Onderdeel budget beheer en onderhoud groenvoorziening. Geen voorjaarsbollen meer planten en onderhouden. | geen |
| 2 | 5.1/5.3 | Begroting basissubsidies | 70 | 70 | 70 | 70 | Bijstellen van de begroting. Voorstel is om reëel te ramen. | geen |
| 2 | 6.1 | Bijdragen maatschappelijke initiatieven gebiedsmakelaars | 31 | 31 | 31 | 31 | Het betreft aanjaaggeld voor maatschappelijke initiatieven. We merken dat dit budget niet wordt uitgeput, en schatten in, dat we met minder nog steeds een goede bijdrage kunnen leveren. | Aanleiding voor deze middelen was een motie van de gemeenteraad. Als er toch veel extra ontwikkelingen zouden zijn, moeten we keuzes maken. |
| 2 | 6.1 | Subsidieregeling maatschappelijk effect | 15 | 30 | 30 | 30 | Middelen beschikbaar voor initiatieven die maatschappelijke meerwaarde hebben, zoals Openluchttheater Engbergen, CareTravel, Kindervakantiedagen of Stichting Wensvakantie. Dit zijn geen wettelijke taken, daarom kunnen we hiermee stoppen. | Op onderdelen valt mogelijk een waardevol maatschappelijk initiatief weg. Optie is om gedeeltelijk te bezuinigen en deze initiatieven overeind te houden. |
| 2 | 6.1 | Herijken subsidie sociaal werk | 25 | 25 | 25 | 25 | Beter richting geven binnen de opdracht. Onder meer clientondersteuning beleggen binnen deze opdracht. Doel is dat de sociale basis beter wordt ingericht voor preventie, versterken van het netwerk en laagdrempelige hulp om geindiceerde zorg te voorkomen. | Zeer beperkt risico, door de opdracht van sociaal werk aan te scherpen zien wij mogelijkheden om daarmee de clientondersteuning beter in te bedden. |
| 2 | 6.1 | Clientervaringsonderzoek | 20 | 20 | 20 | 20 | De respons is al verschillende jaren laag, ondanks dat er maatregelen zijngetroffen om de respons te verhogen. Andere gemeenten pogen dit ook en tot op heden is er nog geen succesvol voorbeeld. Voorstel is daarom terug te gaan naar alleen de wettelijke taak opgenomen in de Wmo. | Beperkt, wellicht beter om een klankbordgroep met inwoners in te richten. Dan bestaat er ook de mogelijkheid om beter de dialoog te voeren en door te vragen. |
| 2 | 6.5 | Werkervaringspremie | 40 | 40 | 40 | 40 | Voorstel is om deze premie niet meer toe te kennen. Ingevoerd om armoedeval in het eerste jaar bij uitstroom te verlagen en stimulans tot werk te vergroten. Geen wettelijke taak. | Is een maatregel die is geintroduceerd om armoedeval en daarmee de stimulans tot werk te vergroten. De effectiviteit van deze maatregel is nog niet gemeten, daardoor is het ook moeilijk om te bepalen wat de omvang van het risico is als deze maatregel stopt. |
| 2 | 6.5 | Loonwaardemetingen | 35 | 35 | 35 | 35 | Beleidsmatige aanpassing, deels zelf in het takenpakket op te nemen. Plan is in de praktijk al opgepakt ongeacht bezuinigingen. | geen |
| 2 | 6.5 | Maatschappelijke banen | 180 | 180 | 180 | 180 | Geen wettelijke verplichting, daarbij zijn er alternatieven om de doelgroep te helpen vanuit bestaande middelen (denk aan loonkostensubsidie). | geen |
| 2 | 6.751/2 | Kaderen jeugdhulpplicht | 300 | 350 | 400 | 400 | Gebaseerd op de veranderingen in de hervormingsagenda, denk aan verdere kaders op het gebied van jeugdhulp in het onderwijs, en jeugdhulp rond echtscheidingen, verder uitwerking normaliseren. Deze aanpassingen vragen aanpassing van de verordening en vervolgens de implementatie in de uitvoering, dialoog met ouders en samenwerkingspartners. Hier ligt een potentieel, maar dit vraagt tijd van alle betrokkenen. Gefaseerd vanaf 2027 kan hier een besparing op ingeboekt worden. | Deze opdracht tot veranderingen zit al vervat in de hervormingsagenda jeugd, dus hiermee moeten/gaan we aan de slag als het rijk meer duidelijkheid gaat geven over wat wel/niet des Jeugdwet is. |
| 2 | 6.821 | Toekomstcenario kind en gezinsbescherming | 100 | 150 | 150 | 100 | Wettelijke verplichting rond toekomstscenario is uitgesteld naar 2030. Gezamenlijk met de partners in de regio wordt het plan verder uitgewerkt. | Samen met BZJ en de partners in de veiligheidsketen wordt er gewerkt aan de veiligheid in gezinnen. Op die manier heeft dit onderwerp continue aandacht. |
| 2 | 6.811 | Beschermd wonen (baten) | 400 | De kans dat de inkomsten op dit niveau blijven is mogelijk niet reeel en daarmee een risico. Ten eerste omdat de kosten van de maatschappelijke opvang stijgen, daarmee het budget van de centrum regeling (voor verdeling overschot) ingezet gaat worden. Verder is onduidelijk hoe het verdeelmodel zich gaat ontwikkelen. | Nog veel onduidelijkheid over de ontwikkelingen rondom het beschermd wonen budget. Afgelopen jaren, was de teruggave hoger dan begroot. Door ontwikelingen rondom de maatschappelijk opvang, loopt deze hogere teruggave mogelijk terug. Verder onduidelijkheid over verdere doordecentralisatie. In 2026 nog wel hogere teruggave verwacht, dat gaat over 2025. Veel verder kijken is obv de huidge info niet mogelijk. | |||
| 3 | 3.4 | Economische initiatieven | 32 | 32 | 32 | 32 | Het betreft aanjaaggeld voor economische initiatieven. We merken dat dit budget niet altijd wordt uitgeput, en schatten in, dat we met minder nog steeds een goede bijdrage kunnen leveren. | Als er toch veel extra ontwikkelingen zijn, moeten we prioriteren en kunnen we eventueel geen bijdrage leveren. |
| 4 | 1.1 | VNOG | 50 | 50 | 50 | We zijn hierbij ook afhankelijk van andere gemeenten maar dit is ook een kans om hierover in gesprek te gaan. | We zijn hierbij ook afhankelijk van andere gemeenten. | |
| 4 | 1.2 | Wet goed verhuurderschap | 30 | 30 | 30 | We gaan ervan uit dat we vanaf 2026 de inplementatie van deze wet op orde hebben. In 2024 en 2025 vraagt dit nog een extra inspanning. Verwachting is dat we vanaf 2026 de geringe vraag in het reguliere proces kunnen oppakken. | Wettelijke verplichting om uit te voeren, maar gezien de waarschijnlijke omvang kan deze taak door eigen medewerkers worden uitgevoerd. | |
| 5 | 0.4 | Bestuurlijke representatie | 5 | 5 | 5 | 5 | College vindt het belangrijk om een voorbeeld te geven, de kosten voor bestuurlijke representatie kunnen minder; voorstel is 10% minder. | geen |
| 5 | 0.1 | Reis- en verblijfkosten bestuur | 1 | 1 | 1 | 1 | College vindt het belangrijk om een voorbeeld te geven, daarom een taakstelling van 10%. | geen |
| 5 | 0.1 | Rekenkamer | 4 | 4 | 4 | 4 | Budget versoberen door bijvoorbeeld het aantal onderzoeken te verminderen. Afschaffen kan niet vanwege wettelijke verplichting. | geen |
| 5 | 0.8 | Onvoorzien | 50 | 50 | 50 | 50 | Post is verplicht volgens BBV, maar de hoogte mogen we zelf bepalen en mag ook 0 zijn. Kan daarom verlaagd worden. Afgelopen 4 jaar slechts één keer ingezet. | geen |
| 5 | 0.1 | Wethouderspensioenen | 177 | 177 | 177 | 177 | Met deze post dekken we een risico af, de raming klopt meestal niet met de werkelijke kosten. | De verplichte doorbetaling van pensioenen loopt hiermee geen risico. |
| 5 | 0.4 | Communicatie uitbesteed werk | 20 | 20 | 20 | 20 | Deel van het budget blijft jaarlijks over. Besparen op fotografie en marketingkosten OIJ maakt sterk. | geen |
| 5 | 0.8/0.1 | Personeel en bestuur | 650 | 650 | 650 | 650 | Taakstelling op budgetten formatie en bestuur. Daar bovenop lossen we nog een aantal knelpunten op binnen de formatie. Onder meer: versterking leveranciersmanagement conform NIS2, ondersteuning op handhaving, uitbreiding inzet op ondermijning, inzet op uitvoering wet goed verhuurderschap, coördinatiefunctie op verkrijgen van subsidies. | Dit legt extra druk op de ambtelijke organisatie. Op een bepaald moment is de rek eruit en dat kan leiden tot vermindering van de dienstverlening, minder flexibiliteit om taken op te lossen of om nieuwe taken uit te voeren. |
| 5 | DIV | Eigen vermogen t.b.v. dekking kapitaallasten | 250 | 250 | 250 | 250 | Verlaging van de algemene reserve met 5 miljoen ineens om een bestemmingsreserve te vormen teneinde structureel de afschrijvingslasten van specifiek aan te wijzen investeringen te dekken. Dit geeft al naar gelang de afschrijvingstermijn van het actief een voordeel op de kapitaallasten van gemiddeld 250K per jaar. De rentelast blijft bestaan en kan niet op deze manier worden gedekt. | Dit verlaagd het weerstandsvermogen met 5 miljoen, er is derhalve minder beschikbaar om risico's af te dekken. Versterken van risicomanagement is daarom essentieel. Uiteraard is dit voorstel alleen mogelijk als de algemene reserve op het moment van vorming bestemmingsreserve voldoende groot is en onze huidige norm van een ratio weerstandsvermogen van > 2,0 wordt heroverwogen. |
| 99 | 0.7 | Algemene uitkering: BTW compensatiefonds | 511 | 511 | 511 | 511 | De provincie accepteert 100% = 815K, wij ramen nu 400K. Voorstel is maximaal 75% ramen. | Bijstelling volgt in de jaarrekening, afhankelijk van de rijksuitgaven. |
| 99 | 0.61 | OZB | 534 | 1069 | 1603 | 2137 | Verhogen tot maximaal 22%. Maximaal betekent gemiddeld 122 euro extra per normaal huishouden. Bij deze berekening is rekening gehouden met scenario 1, het laatste begrotingsjaar (2029) sluitend. Gemiddeld percentage stijging per huishouden per jaar t.o.v. 2025 : 2026 5,11% (€ 31 extra) 2027 11% (€ 61 extra) 2028 16,5% (€ 92 extra) 2029 22% (€ 122 extra) | geen |
| 99 | 3.4 | Toeristenbelasting | 24 | 24 | 24 | 24 | Verhogen van 1,50 naar 1,65 euro per nacht. | geen |
| 99 | 0.64 | Hondenbelasting | 200 | 200 | 200 | 200 | Principe van de vervuiler betaalt. We maken nu wel kosten vanwege opruimen hondenpoep. De kosten voor het leveren van gratis hondenpoepzakjes, het legen van de afvalbakken (80% hondenpoep gevuld) en de vewerking van dit afval kost ons ca 100K. Door nu hondenbelasting in te voeren betaalt de inwoner mee aan deze service. Volgens de statistieken heeft 17,8% van de huishoudens een hond (17.000 huishoudens in de gem OIJ) bij 70 euro per hond is in totaal ca 200K. | Proces moet ingericht worden, dit vergt extra ambtelijke capaciteit. |
| 4.192 | 4.550 | 5.063 | 5.550 | |||||