Financiële positie

Binnen het sociaal domein spelen diverse onderwerpen met (mogelijk) financieel effect, die op dit moment nog niet allemaal voldoende financieel te kwantificeren zijn. Daarom gaan we op dit moment uit van het budgettair neutraal verwerken van de hogere algemene uitkering. Bij de 2e berap zullen we hier nader op ingaan. In ieder geval spelen de volgende onderwerpen:

Jeugdzorg
Voor de inkoop van hoog complexe jeugdzorg (HCV) en gezins- en woonvormen (GWV) sluiten wij aan bij de regio Sociaal Domein Achterhoek. De inkoop van HCV is nog niet afgerond, we verwachten op zijn vroegst in het najaar te kunnen zeggen wat de financiële effecten op dit segment zijn. Het proces van GWV is wel met gunning afgerond en de nieuwe werkwijze start per 1 juli 2022. De uitkomst van de gunning levert niet de eerder verwachte financiële besparing op. Tegelijkertijd heeft het aangepaste woonplaatsbeginsel voor ons een groter voordelig effect dan we eerder hadden ingeschat. Per saldo resteert een nadeel van zo’n € 150.000 op jaarbasis. Voor 2022 betekent dat dan een nadeel van € 75.000, maar de daadwerkelijke implementatie van de nieuwe werkwijze zal ons daar later dit jaar een beter beeld van geven. 

Zorgsalarissen
Afgelopen najaar heeft het kabinet de Overheidsbijdrage in arbeidskostenontwikkeling (OVA) voor 2022 met 1,13% extra verhoogd, met als doel de salarissen in de sector zorg en welzijn te verbeteren. Het is aan werkgevers in deze sectoren om deze salarisverhoging door te voeren, wat in beginsel dan leidt tot hogere tarieven in de jeugdzorg en de wmo. Via de algemene uitkering (binnen de hekjes) hebben wij hiervoor compensatie ontvangen. Omdat dit alles liep nadat wij voor onze lokale inkoop jeugdzorg en wmo al gegund hadden, zijn wij momenteel in gesprek met onze partners om te bepalen wat voor gevolgen dit heeft voor de afgesproken tarieven. Voor de hulp bij het huishouden is deze 1,13% toegevoegd aan de normale contractuele indexatie. Op dit moment gaan we voor 2022 uit van een budgettair effect, maar dit kan in de praktijk een saldo opleveren.

Inkoop jeugd en wmo
Zowel de lokale als regionale inkoop van jeugdzorg en wmo is inmiddels afgerond (op het perceel Hoogcomplex met verblijf bij Jeugd na). De nieuwe inkoop zorgt voor een heel andere manier van samenwerken en bekostiging. In de begroting is rekening gehouden met een zo goed mogelijke inschatting, maar de praktijk zal moeten uitwijzen wat deze nieuwe aanpak daadwerkelijk voor effect heeft.  
Huishoudelijke hulp
De omzetting van persoonsgebonden budgetten via alfahulpen naar reguliere zorg in natura is inmiddels afgerond. De eerdere financiële inschatting die we hiervoor maakten en al in de begroting hadden opgenomen is toereikend. Wel zien we, net als in veel andere gemeenten, een gestage stijging in de vraag naar hulp bij het huishouden, mede als gevolg van het abonnementstarief. Als dit verder doorzet, kan het budget ontoereikend blijken.

Participatie
De gebundelde uitkering (BUIG) vanuit het Rijk, die dient ter dekking van de uitkeringskosten en loonkostensubsidies, wordt jaarlijks voorlopig toegekend in september van het voorgaande jaar en daarna gedurende het jaar meermaals bijgesteld op basis van macro-economische ontwikkelingen. Dat maakt het onmogelijk om goed te prognosticeren, zeker voor de langere termijn. Voor 2022 is het macrobudget onlangs behoorlijk verlaagd met een bedrag van € 373 miljoen. Wat de exacte effecten voor Oude IJsselstreek zijn in relatie tot de uitkeringskosten en loonkostensubsidies is nog niet bekend. Wel zien we hierin een financieel risico op een (aanvullend) tekort, maar kunnen dit pas bij de 2e berap nader inzichtelijk maken.

Maatschappelijke banen
De werkelijke kosten over 2022 hangen af van het aantal banen dat gerealiseerd wordt. Afhankelijk van het totale saldo in het sociaal domein, bestaat de kans dat deze kosten (deels) gedekt moeten worden uit de reserve sociaal domein.

Doorontwikkeling Stoer
We komen met STOER in een volgende fase, de fase van consolidatie. In 2022 wordt op basis van nader onderzoek een plan gemaakt voor deze consolidatie zodat de organisatie van STOER met ingang van 1 januari 2023 optimaal kan functioneren. Om het plan te kunnen maken en te implementeren zullen extra kosten gemaakt worden, deze kosten worden gedekt uit de reserve van het sociaal domein. 

Fietspad Heelweg Oost/West
De totale kosten nu geraamd op 160.000, de oorspronkelijke raming was 73.000. Het verschil komt met name omdat in de oorspronkelijke raming vrijwel niets anders dan de uitvoeringskosten zijn opgenomen. Dit bedrag is vervolgens zo overgenomen in de begroting. Maar we hebben ook te maken met voorbereidingskosten, onderzoekskosten, bemiddelingskosten etc. En er is destijds uitgegaan van het beschikbaar stellen van de benodigde grond om niet, dat blijkt in de praktijk wel anders te zijn. En tot slot zijn we 4 jaar verder en zijn de prijzen ook nog eens flink gestegen.

Inleiding
In april 2021 stelde de gemeenteraad in het kader van de impuls kwaliteit woningbouw vijf uitleglocaties vast voor de ontwikkeling van woningbouw binnen onze gemeente. In november van dat zelfde jaar werd het voorstel aangenomen na behandeling van de startnotitie voor Varsseveld West om niet elke stap in het proces aan de raad ter besluitvorming voor te leggen, maar de startnotitie en het locatiepaspoort alleen door het college te laten bekrachtigen. Hiermee verviel echter ook het moment waarop normaliter de raad besluit over het opvoeren van een voorbereidingskrediet voor een dergelijk project. Bij de behandeling van de startnotitie Lenteleven en Biezenakker is voorgesteld om de start en de stand van zaken van de voorbereidingskredieten voor deze vijf locaties in de Berap op te nemen. Daarmee wordt u twee maal per jaar geïnformeerd over de (financiële) stand van zaken. Hieronder treft u hierover meer informatie. 

Varsseveld West

Op 28 oktober 2021 stelde de raad de startnotitie Varsseveld West vast. In de startnotitie zijn de planontwikkelingskosten op € 200.000 begroot. De planontwikkelingskosten bestaan uit interne uren, de inzet van externe adviseurs en onderzoekskosten. De begrote uitgaven zijn voor het opstellen van de startnotitie en de locatiepaspoort. De verwachting is dat het locatiepaspoort in juni 2022 door het college wordt vastgesteld.

De in de startnotitie geraamde € 200.000 (*) planontwikkelingskosten zijn nog niet boekhoudkundig geformaliseerd in een voorbereidingskrediet van de raad. Voorgesteld wordt om dit via onderliggende bestuursrapportage (Berap) alsnog te regelen.
Per heden is ca. € 147.000 van de beschikbare 2 ton gerealiseerd, waardoor nu nog ca. € 53.000 beschikbaar budget is. Voor een verdere doorkijk tot aan de start van de formele procedure van het omgevingsplan (terinzagelegging ontwerpomgevingsplan) in het 1e kwartaal 2023 verwachten we nog ca. € 138.000 aan budget voor plankosten nodig te hebben. Gezien het nu nog beschikbare budget is het verzoek om het voorbereidingskrediet met € 85.000 euro uit te breiden. Het totaal benodigde voorbereidingskrediet voor het opstellen van de startnotitie tot aan de start van de formele procedure van het omgevingsplan komt daarmee voor Varsseveld West naar verwachting op € 285.000 uit. 

Varsseveld Noord
Voor Varsseveld Noord wordt momenteel de startnotitie afgerond. In de Berap eind 2022 voeren we een krediet voor deze woningbouwlocatie op.

Biezenakker 
Voor Biezenakker is eind maart van dit jaar de startnotitie in het college vastgesteld. Deze startnotitie besloeg onder meer de start van een voorbereidingskrediet van €  298.080. Tot en met eind april van dit jaar komen de gerealiseerde uitgaven op € 15.853 uit. Dit zijn de kosten voor de eerste verkennende onderzoeken, de gemaakte plankosten van de projectgroep en de toegekende subsidie voor versnelling van de woningbouw van Provincie Gelderland. 

Lenteleven
Ook voor Lenteleven is aan het begin van dit voorjaar in het college de startnotitie vastgesteld. Hierin is een plankostenraming opgenomen van € 268.630 waarop het voorbereidingskrediet is gebaseerd. Eind april bedragen de gerealiseerde uitgaven € 5.096 positief. Ook hier is een subsidie van de provincie ontvangen voor de versnelling van de woningbouw en zijn er kosten gemaakt voor de verkennende onderzoeken en de uren van de projectgroep. 

Voorbroek Terborg
Voor deze uitleglocatie is er nog geen project opgestart en is er dus ook nog geen voorbereidingskrediet opgevoerd.