Programma 2: Een leefbare gemeente

De impact van de Coronapandemie is op de organisaties en medewerkers van onze partners groot. We hebben daarom in overleg met onze partners besloten het tijdspad te verschuiven zodat we zorgvuldig uitvoering kunnen blijven geven aan onze gezamenlijke ambitie zoals die is opgenomen in de Houtskoolschets "Energiek en Veerkrachtig Oude IJsselstreek". We hebben in 2021 alle besluitvorming afgerond.
In januari 2021 is de richtingsfase afgesloten. Daarna zijn we in constructieteams samen met professionals van diverse disciplines aan de slag gegaan met de verdieping en uitwerking van verschillende onderwerpen. De opbrengsten hiervan zijn verwerkt in een inrichtingsdocument. In aanvulling op de houtskoolschets hebben we met elkaar in oktober 2021 nadere kaders voor de uitvoering opgesteld: ‘Uitvoeringsprincipes Energiek en Veerkrachtig Oude IJsselstreek’. 
Daardoor kunnen we in het eerste half jaar van 2022 de implementatie uitvoeren om op 1 juli 2022 klaar te zijn voor de nieuwe manier van werken en organiseren: "Samen sterk." 

In maart 2021 heeft de gemeenteraad ook de Lokale Gezondheidsagenda 2021-2024 vastgesteld. Deze agenda kent drie speerpunten: kansen(on)gelijkheid, mentale gezondheid en vitaal ouder worden.
Het 'Plan van aanpak dementievriendelijke gemeente 2021-2024 is daar onderdeel van.  Vier thema’s staan hierin centraal: preventie, mantelzorgondersteuning, passende zorg voor mensen met dementie en een dementievriendelijke samenleving. 

In 2021 hebben medewerkers van de gemeente die klantcontacten hebben de training ‘dementievriendelijke samenleving’ gevolgd. Het nieuwe Lokaal Ouderen Netwerk Oude IJsselstreek (LONO) komt vier keer per jaar bijeen om ontwikkelingen rondom ouderen, waaronder ouderen met dementie, te bespreken en samen activiteiten op te pakken. Hierin participeren diverse partners uit het sociaal- en medisch domein. In 2021 hebben we een aantal openbare speelplekken rookvrij gemaakt. We zijn gestart met Welzijn op Recept en in juni openden we twee ontmoetingscentra voor ouderen (in Ulft en Silvolde/Terborg) waar ook kwetsbare ouderen, waaronder ouderen met lichte dementie welkom zijn.

Sport en bewegen draagt bij aan de positieve gezondheid van inwoners. Het belang van sport en bewegen werd in 2021 extra onderkend. Een vitaal lichaam en een gezonde geest zorgt ervoor dat inwoners gelukkiger en zelfredzamer zijn. In 2021 zijn we gestart met de realisatie van het Lokaal Sportakkoord Oude IJsselstreek. Samen met sportaanbieders, verenigingen, zorg, onderwijs en het bedrijfsleven zetten we in op initiatieven waar sport en bewegen als middel wordt ingezet voor een positieve gezondheid.
Hierbij past ook de aanstelling van een extra buurtsportcoach in 2021. De buurtsportcoaches kunnen hierdoor extra inzetten op de vitaliteit van inwoners, maar ook op de vitaliteit van het (sport)verenigingsleven. Resultaten uit vragenlijsten onder verenigingen geven aan dat behoefte is aan ondersteuning van het verenigingsleven. In 2022 wordt ook geworven voor een verenigingscoach op het gebied van welzijn en cultuur.

STOER, het participatiebedrijf van Oude IJsselstreek heeft op 4 januari 2021 haar deuren geopend. Wettelijk is het nog niet mogelijk om alle inwoners een arbeidsovereenkomst in plaats van een uitkering te geven. We blijven via verschillende kanalen daarover in gesprek met het ministerie. 
Wat we wel direct vanaf de start van STOER hebben gedaan is in samenwerking met inwoners en werkgevers zoveel mogelijk contacten faciliteren zodat inwoners aan het werk kunnen bij werkgevers. Daarnaast zijn door de gemeenteraad besluiten genomen over maatschappelijke banen zowel in de publieke sector als in publiek private samenwerking. Daar wordt nu in de uitvoering hard aan gewerkt. 
In de werkwijze van STOER staat vertrouwen en gelijkwaardigheid centraal. Dat geldt zowel voor de contacten tussen medewerkers van STOER en inwoners en ondernemers als voor de communicatie via brieven en de website.

Het college heeft een strategische agenda vastgesteld waarin naast onderwerpen als de maatschappelijke banen ook de schuldhulpverlening en voorkoming armoedeval zijn opgenomen. In 2021 heeft de commissie Maatschappelijke Ontwikkeling hier maandelijks over gesproken. De Verordening Sociaal Domein wordt begin 2022 in aangepaste vorm vastgesteld. 
Met ingang van1 juli 2021 zijn de medewerkers schuldhulpverlening en de medewerkers Bijzondere Bijstand en Meedoenregelingen hun werkzaamheden vanuit STOER gaan uitvoeren. Daarmee zijn alle inkomensregelingen onder één dak gebracht. In onze strategische agenda zal de transformatie van die regelingen centraal komen te staan. 

In 2021 zijn twee lokale subsidietenders uitgevoerd, namelijk ‘Specialistische Jeugd-hulp in de buurt’ en ‘Wmo-hulp in de buurt’. De visie van de gemeente Oude IJsselstreek heeft centraal gestaan in deze subsidietender en is een goede basis geweest om de verbinding met zorgaanbieders vorm te geven. De eerste stap van de subsidietenders was de selectiefase, vervolgens zijn dialooggesprekken gevoerd met de geselecteerde partijen. In september was het tendertraject doorlopen en zijn er 26 zorgaanbieders gecontracteerd voor de periode 2022 tot en met 2026 (met optie tot verlenging tot en met 2031). Vervolgens is er gewerkt aan de implementatie om een goede start te maken per 1 januari 2022. In de implementatiefase is ook een start gemaakt met de vorming van het bouwteam. Het bouwteam is een gezamenlijke werkvorm van de gemeente en de zorgaanbieders om de transformatie de komende jaren verder vorm te geven. 

De jeugdzorg is landelijk volop in het nieuws, het gaat dan over wachtlijsten, over jongeren die niet de benodigde hulp krijgen, over een groot verloop van personeel bij jeugdzorginstellingen en over financiële tekorten. Oplossingen worden onder andere gezocht in het opnieuw wijzigen van het jeugdhulpstelsel waarbij bepaalde taken in gezamenlijkheid met andere gemeenten georganiseerd moeten worden. Samen met Buurtzorg Jong maken wij ons hard voor het werken volgens de bedoeling. Het behouden van een lokale toegang is essentieel om dat te kunnen blijven doen. Voor ons is de manier waarop in Oude IJsselstreek de toegang is geregeld, dichtbij de inwoners en met een partner die écht doet wat nodig is en waarbij de knip tussen zorg en indicatie voor een groot deel verdwenen is een belangrijk onderdeel van de transformatie zoals wij die voorstaan. Dit hebben wij verwoord in een position paper die wij hebben aangeboden aan de VNG om ook dat andere geluid te laten horen. Ook hebben wij deelgenomen in de voorbereiding van de Hervormingsagenda Jeugd die voortkomt uit de bestuurlijke afspraken die VNG en het rijk op 2 juni 2021 over de jeugdhulp hebben gemaakt. In 2022 blijven we samen met Buurtzorg Jong en de partners voor specialistische jeugdhulp in de buurt werken aan een lokaal jeugdhulpstelsel waarin professionals echt kunnen doen wat nodig is en dat ondersteunend is aan de vraag van de jeugdige en zijn gezin. 

Er wordt gewerkt aan de uitvoering van de bestuursopdracht voor de Wmo. Samen met onze strategische partners Azora en Sensire werken we aan het uitdenken en vormgeven van een nieuwe, domein overstijgende manier van werken (Wmo, Wlz, Zvw). Daarvoor hebben we met elkaar een ontwikkelproces opgesteld met drie fasen: 1. Richten; 2. Inrichten en 3. Verrichten.
In januari 2021 is de richtingsfase afgesloten. Daarna zijn we in constructieteams samen met professionals van diverse disciplines aan de slag gegaan met de verdieping en uitwerking van verschillende onderwerpen. De opbrengsten hiervan zijn verwerkt in een inrichtingsdocument. In aanvulling op de houtskoolschets hebben we met elkaar in oktober 2021 nadere kaders voor de uitvoering opgesteld: ‘Uitvoeringsprincipes Energiek en Veerkrachtig Oude IJsselstreek’. Met het vaststellen van het inrichtingsdocument hebben we de inrichtingsfase afgesloten en zijn we op 1 januari 2022 gestart met de verrichtingsfase (operationalisering) van SamenSterk. Vanaf Q2 2022 begint de feitelijke opbouw van de uitvoering waarin inwoners en professionals elkaar ontmoeten in de nieuwe manier van werken.

De gemeente en STOER voeren samen vanaf 1 januari 2021 de Participatiewet uit. Zij baseren zich daarbij op de visie zoals die is beschreven in “Naar het hart van de beweging”, “de Transformatie in de kijk op werk” en de bestuursopdracht en de uitvoeringsprincipes. Dat betekent o.a. dat op een inwonersvriendelijke manier en gebaseerd op vertrouwen de bestaanszekerheid van inwoners wordt gegarandeerd. Daarnaast worden inwoners, waaronder ook jongeren en volwassenen zonder uitkering, in samenwerking met de lokale en regionale werkgevers ondersteund bij het verkrijgen en behouden van werk of een andere vorm van dagbesteding. 2021 hebben we verder gebruikt om samen met inwoners, werkgevers, samenwerkingspartijen, medewerkers en de gemeenteraad de genoemde visie te vertalen naar kaders, handelwijzen en nieuwe instrumenten, waaronder de maatschappelijke banen. Verder hebben we een netwerk opgebouwd met betrokken professionals die bij ingewikkelde individuele situaties, schotten beslechten en proberen vanuit het belang van de inwoner datgene te doen dat nodig is.  Uit het inwonerstevredenheidsonderzoek (onderzoeksbureau Moventem) blijkt dat de inwoners de visie ook herkennen in het contact met de medewerkers en deze nieuwe aanpak ook waarderen, met een score 8.