Programma 3: De werkende gemeente

De economische dynamiek verandert in rap tempo. Dat heeft dieperliggende oorzaken, maar mede als gevolg van de coronacrisis, tekorten op de arbeidsmarkt, oorlog in Oekraïne, verduurzaming en klimaatverandering wordt dit versneld. Met de Economische Beleidsvisie (2017) en Het aanvalsplan conjuncturele schommelingen (“Plan B”; 2019) hadden we onze rol en al doelen geformuleerd om economische dynamiek te bevorderen en hebben we interventies benoemd om sterker uit de crisis te komen: we willen als overheid de economische motor draaiende houden.

Juist omdat die dynamiek erg groot is geweest gaan we ons economisch beleid en daarmee ook de doelen van het aanvalsplan actualiseren. Tegelijkertijd gaan we door met de in gang gezette stimuleringsmaatregelen. Het aanjagen van woningbouw is één daarvan, waarbij we woningbouw niet als doel op zich beschouwen, maar als middel om de bouwsector aan te jagen en te verduurzamen, om leegstand tegen te gaan, om mensen een dak boven hun hoofd te geven en om nieuwe arbeidskrachten aan te trekken. In 2023 gaan we hieraan een vervolg geven en gaan we ook de sociaaleconomische effecten van woningbouw en uitleglocaties op de bereikbaarheid en het draagvlak van en vraag naar onze voorzieningen in beeld brengen. Denk aan onderwijs, sport en kunst en cultuur.

Daarnaast blijven we conform Plan B als ondernemende overheid actief door in te zetten op innovaties. En al weten we niet altijd precies wat het bedrijfsleven wil, omdat het om bedrijfsactiviteiten gaat, willen we wel kijken wat er kan en daarbij aansluiten. Bijvoorbeeld met een innovatiefonds en op het gebied van duurzame energie. Onderdeel is extra inzet op duurzame energie, met name waterstof. Daarvoor hebben we samen met initiatiefnemers een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd. Dit wordt door de betrokken partijen in een uitvoeringsagenda vertaald. Dit past in de provinciale inzet op een Smart Energy Hub (SEH). De eerste stap is het ontwikkelen van een gebiedsanalyse voor een decentraal netwerk waar vraag en aanbod van elektriciteit, groene waterstof en opslag in het gebied slim aan elkaar kunnen worden gekoppeld. Ook onderzoeken we met Firan welke duurzame energieoplossingen er voor het VIP zijn en hoe bedrijven hieraan bij kunnen dragen. Firan is onderdeel van Alliander en richt zich op oplossingen met nieuwe energie en energie-infrastructuur. We willen dit onderzoek voor 2023 uitbreiden met grote bedrijven uit andere delen van de gemeente.
In de afgelopen jaren hebben we via Achterhoek Onderneemt Duurzaam ingezet op het faciliteren van besparen en via Zonnige Bedrijven Achterhoek met de Agem op opwek. Voor Zonnige Bedrijven Achterhoek gaan we in 2023 een nieuwe overeenkomst met de Agem aan. Hiermee pakken we als gemeente een faciliterende rol. We verwachten dat het bedrijfsleven samen met ons verder inzet op deze grote opgave.

De arbeidsmarkt is krapper dan ooit. Dit is één van de belangrijkste opgaven van deze tijd, maar tegelijkertijd ook complex. Doel is om in 2023 met werkgevers uit de belangrijkste sectoren tot een lokaal sociaal akkoord te komen. We richten ons met name op techniek, zorg en toerisme. Een onderdeel van het sociaal akkoord is om met werkgevers te kijken naar specifieke doelgroepen en een flexibele schil. Denk bijvoorbeeld aan flexkrachten die afhankelijk van de behoefte seizoenarbeid verrichten door 8 maanden voor het ene bedrijf te werken en dan weer 4 maanden voor een ander, omdat de piek van de productie dan bijvoorbeeld weg is. We willen met werkgevers en het onderwijs kijken hoe die eventuele frictietijd tussen werkgevers goed ingevuld kan worden. Uiteraard wel vanuit onze eigen rol. Dat geldt ook voor taalonderwijs, aangezien werkgevers dat vaak als hobbel ervaren om mensen aan te nemen. We willen met werkgevers afspraken maken over scholingskosten in combinatie met een aanstelling en arbeidscontracten.
Daarnaast gaan we (ook in regionaal verband) verder inzetten op het aantrekken van jonge hoogopgeleide mensen, omdat daar behoefte aan is. Vanuit onze rol willen we bestaande contacten met bijvoorbeeld het Saxion uitbreiden en nieuwe aangaan. Tot slot zien we dat werkgevers, meest recent vooraanstaande zorgorganisaties in onze gemeente, arbeidskrachten van buiten Nederland aantrekken. Qua arbeidsmigrantenhuisvesting zit er een duidelijke link met volkshuisvesting, economie en handhaving. We hebben er in 2022 al een start meegemaakt, maar gaan hier in 2023 beleid op maken. Naast het huisvesten van arbeidsmigranten kijken we dan ook naar zaken als integratie en welzijn. We blijven daarbij steeds kijken naar kansen op lokaal en regionaal niveau. 

Mede door corona zien we een grote populariteit van de vakantiebestemming Nederland. Ook de Achterhoek is als toeristische bestemming herontdekt en dit benadrukt nog maar eens de kansen die er in de gemeente liggen om meer toeristen te trekken. Voor de toerist is het belangrijk om snel in te spelen op de actualiteit zonder lang te hoeven zoeken naar informatie en inspiratie. Afgelopen twee jaren hebben we ingezet op het zo goed mogelijk faciliteren van de ondernemers. 

In 2021 is de beleidsnotitie toerisme en recreatie vastgesteld door de gemeenteraad en is er een meerjarige uitvoeringsagenda inclusief middelen opgesteld. In 2022 hebben we verschillende projecten afgerond van de uitvoeringsagenda. Voor de periode 2023-2024 stellen we een geactualiseerde uitvoeringsagenda op passend binnen de beschikbare middelen. Deze is eind 2022 gereed. Hieronder staan speerpunten waar we onder andere de komende periode op gaan inzetten.

Onderzoek
Studenten van de Innovatie en Kenniswerkplaats van Saxion gaan de komende twee jaren aan de slag om een impuls te geven aan een innovatief en vernieuwend vrijetijdsaanbod. Bovendien wordt er in 2023 een kwalitatief onderzoek uitgevoerd om de effecten van de nieuwe koers/impuls te meten. Enerzijds om te meten hoe de bezoeker het toeristisch aanbod in Oude IJsselstreek ervaart. Anderzijds om te onderzoeken hoe de toeristisch recreatieve ondernemers de rol van de gemeente ervaren. Met deze nulmeting wordt inzicht gegeven van onze startpositie en welke aspecten nog onze aandacht verdienen. In 2024 volgt een nieuwe meting om de voortgang te monitoren.

Doelgroepen- en marketingcampagne
Om te zorgen dat toeristen onze gemeente kunnen vinden, zetten we de komende jaren samen met onze partners meer in op vermarkting en storytelling. Dit doen we door het optimaliseren van digitale informatie en optimalisatie en vindbaarheid in zoekmachines zodat we nog sneller in beeld komen. Door doelgroep gerichte campagnes gaan we het huidige en nieuwe aanbod gerichter vermarkten en slimme combinaties en arrangementen maken. Daarbij verliezen we ook de ‘inclusie’ en ‘Duitse gasten’ niet uit het oog. 

Enkele kerngebieden uitgelicht
DRU Industriepark
Om het DRU Industriepark als “beeldbepalend icoon’ voor de toerist (inter)nationaal op de kaart te zetten worden momenteel verschillende concepten uitgewerkt om te komen tot een locatie waar monumenten, historie en kunst en cultuur aan elkaar worden verbonden. Voor meer toeristische beleving wordt ook de ligging aan het water erbij betrokken. 

Oude IJssel
Met het toekomstbeeld voor ‘Het landschapspark Oude IJssel’ zijn allerlei initiatieven en ideeën beschreven waar we in 2023 al mee aan de slag kunnen gaan. Zoals meer waterbeleving op en rond het water, o.a. door het bevorderen van recreatievaart en uitwerken van de plannen voor camperplekken langs het water. We sluiten hierbij aan bij andere ontwikkelingen zoals beschreven in de Visie Oude IJsselzone (zie programma 1.4) 

Vennebulten 
Het gebiedsproces Vennebulten, Aaltense Goor en Zwarte Veen loopt. De integrale inrichtingsschets voor het gebied Vennebulten maakt hier onderdeel van uit. In 2023 geven we hier uitvoering aan samen met de gemeenten Oost Gelre en Aalten, Waterschap en Routebureau werken we aan de recreatieve infrastructuur van fiets-, wandel- en ruiterpaden en gebiedsinformatieborden. Er is ook aandacht voor de verschillende toeristische routes waarbij het landschap-/ontstaansgeschiedenis verhaal wordt verteld.  

Uitnodigingskader opstellen met meer experimenteerruimte
Op het gebied van aanbod ontwikkeling, voor zowel de verblijfsaccommodaties als dagattracties, zijn nieuwe initiatieven welkom. Zeker in de genoemde toeristische kerngebieden, maar ook om te komen tot een vitaal buitengebied. Hiervoor willen we in 2023 gaan verkennen of en op welke wijze we de toeristische en agrarische ondernemers optimale ontwikkelruimte kunnen bieden. We werken de plannen verder uit om vanuit de bestaande visies te komen tot (nieuwe) mogelijkheden en zoeken zo nodig de ruimte op die de bestemmingsplannen ons bieden en nodigen derden uit om met initiatieven te komen die aansluiten bij onze ambities. We kijken wat er mogelijk is voor zowel kleinschalige als grootschalige verblijfsaccommodaties. Hier worden wel voorwaarden aan gekoppeld voor de ondernemer. Denk daarbij aan circulariteit, duurzaamheid, inclusie of ander onderscheidend concept. 

Kunst en Cultuur
De vrijetijdssector staat niet op zichzelf en raakt ook andere thema’s, zoals kunst & cultuur en erfgoed. In de nieuwe Cultuurnota leggen we op meerdere niveaus verbinding met recreatie en toerisme. Dit sluit ook aan bij de ambities die de regio heeft en daarmee wordt er nog nadrukkelijker verbinding gelegd met de nieuwe leefstijl doelgroepen zoals de stijl-, inzicht- en avontuurzoekers. In de uitvoeringsagenda 2023-2024 komen cross-overs van de cultuurnota en de recreatieve en toeristische dan ook terug.

                                                                           
Fotograaf Stan Bouwman

Bedrijventerreinen zijn in Oude IJsselstreek, net zoals in vrijwel de hele Achterhoek, van groot belang om de economische dynamiek en werkgelegenheid te faciliteren. Daarom maken we hier afspraken over in regionaal verband samen met de provincie. Die afspraken staan in het Regionaal Programma Werklocaties (RPW). Hoewel we in 2023 een nieuw RPW gaan opstellen, staan er in het bestaande RPW al opgaven voor ons.

Allereerst is dat de ontwikkeling van Het Varsseveld Industriepark (Het VIP), waarbij we het terrein in 2023 bouwrijp gaan maken en aan de noordzijde extra natuur zullen ontwikkelen. Tegelijkertijd onderzoeken we met Firan en ondernemers uit Varsseveld wat de beste manier is om duurzame energie te kunnen inzetten op Het VIP en het bestaande bedrijventerrein. 

Bij de bestaande bedrijventerreinen gaan we op de IJsselweide over tot revitalisering waarbij we enerzijds kijken naar het openbare gebied (onze verantwoordelijkheid) en anderzijds met ondernemers kijken naar mogelijkheden (aanzicht, duurzaamheid, klimaatadaptatie, uitbreidingswensen, etc.) op hun kavels. In samenwerking met de ondernemers maken we in 2022 plannen voor IJsselweide, werken we ze begin 2023 verder uit tot bestekken en besteden we werkzaamheden aan, waarna we in 2023 starten met revitaliseringsplannen die ook in 2024 en 2025 nog uitloop kennen. Afhankelijk van de definitieve plannen komen we zo nodig bij de Voorjaarsnota 2024 terug voor investeringsmiddelen. De revitalisering van Hofskamp Zuid komt later mede door de prioritering van ambtelijke inzet bij woningbouwprojecten en de recente ontwikkelingen bij Ter Horst. Voor De Rieze hopen we, zeker nu de laatste kavels in de verkoop zijn en we met belanghebbenden intensieve gesprekken hebben gevoerd, het geactualiseerde bestemmingsplan in 2023 vast te stellen. 

Op de grootste bedrijventerreinen is er inmiddels parkmanagement. Dat willen we in 2023 uitbreiden naar andere bedrijventerreinen en verdiepen met additionele onderwerpen als het ijs- en sneeuwvrij maken in de winter.  
   
Tot slot gaan we in 2023 toewerken naar een nieuw RPW waarbij we mede gezien de kavelverkoop en de ambities in het Landschapspark Oude IJssel niet alleen kijken naar ontwikkelmogelijkheden in het centrale en zuidelijk deel van de gemeente, maar ook de samenwerking met andere gemeenten verder gaan verkennen. 

In de afgelopen jaren hebben we een Ontwikkelingskader Detailhandel vastgesteld (met daarin de drie hoofdkernen qua detailhandel) en zijn op kernniveau aan de slag gegaan met toekomstperspectieven, zowel via gebiedsvisies als het project ondernemers aan zet. De komende periode willen we vooral gaan realiseren
Vitale kernen en dan specifiek winkelcentra zorgen niet alleen voor economische dynamiek en werkgelegenheid, maar bieden ook een voorzieningenniveau en daarmee een aantrekkelijke woonomgeving. Tegelijkertijd zijn dit ook gebieden waar niet alleen allerlei opgaven en functies bij elkaar komen, waar wij als gemeente leidend zijn in de openbare ruimte en faciliterend richting de ondernemers, vastgoedeigenaren en andere partijen. Het toewerken naar compacte en vitale centra blijft daarbij centraal staan, want de geplande woningbouw is nodig voor behoud van het bestaande voorzieningenniveau.  
De winkelkernen moeten aantrekkelijke winkelgebieden zijn. Klimaatadaptie en vergroening zijn middelen om de kernen levensvatbaar en aantrekkelijk te houden. Zie daarvoor programma 1 onderdeel Vergroenen. Daarbij zijn de ideeën van de ondernemers uit het project ‘Ondernemers aan zet’ input voor de te ontwikkelen meerjarige groenplannen. 
Daarnaast gaan we voor een aantal ruimtelijke vraagstukken aan de slag. Het toewerken naar compacte en vitale centra leidt enerzijds tot kernwinkelgebieden waar voorzieningen als groen en verkeer op orde zijn, terwijl het anderzijds voor gebieden daarbuiten aangeeft dat daar geen nieuwe (centrum)voorzieningen landen en transformatie naar wonen mogelijk moet zijn. 
Voor een aantal onderdelen ligt er een gedeelde verantwoordelijkheid. De organisatie en inzet van de ondernemersfondsen ligt bij de ondernemers, niet bij de gemeente. De wens van ondernemers is te komen tot centrummanagement. We gaan als gemeente cofinanciering vanuit het covid-fonds leveren voor het aanstellen van een centrummanager. Het andere deel van het bedrag moet uit het ondernemersfonds komen. Een centrummanager is een zelfstandige en onafhankelijke adviseur die ondernemers en winkeliers helpt bij bijvoorbeeld het organiseren van evenementen, zoekt naar investeerders en ondersteunt bij het realiseren van plannen. 
Ook willen we vanuit openbare orde en veiligheid een keurmerk veilig ondernemen gaan behalen. Wij stellen expertise (handhaving, politie, etc.) beschikbaar, de ondernemers gaan samenwerken. Het is namelijk een voorbeeld van parkmanagement bij winkeliers. We doen dit voor de drie hoofdkernen met eerst een pilot in Ulft in 2023

We zien dat de agrarische sector met aanpalende bedrijvigheid een belangrijke rol inneemt in het buitengebied, al zijn de betrokkenen, doelgroepen, functies, opgaven en ontwikkelingen in het buitengebied veel breder.

Als gemeente zijn wij afhankelijk van wat voor opgaves en mogelijkheden voor het vitale buitengebied en de agrarische sector er komen vanuit Europa, Rijk en Provincie. Dit houdt in dat we als gemeente niet zelf kunnen beslissen wat onze agrarische ondernemers allemaal kunnen en mogen. Het Rijk en de provincie zijn op dit moment bezig met het uitwerken van beleid, waarvan wordt verwacht dat dit in 2023 ter uitvoering kan worden gebracht. Dit beleid is bedoeld om de agrarische bedrijven een “gereedschapskist” te bieden met bijpassend instrumentarium voor toekomstbestendige bedrijfsvoering of andere keuzes. 
Ondanks dat wij afhankelijk zijn van de mogelijkheden die Europa, het Rijk en de Provincie de agrarische sector gaan bieden, zitten wij als gemeente niet stil. 
Om agrarische bedrijven mogelijkheden te bieden, zijn we bezig om te kijken naar waar wij als gemeente al wel wat kunnen betekenen. Waarbij wij de “gereedschapskist” die er komt mogelijk kunnen voorzien van extra mogelijkheden en/of maatwerk. Hiervoor inventariseren we momenteel de vragen en thema’s van de agrarische ondernemers aan de hand van het WATEA project, mede om te kijken hoe er via WATEA of via ons als gemeente een vervolgstap kan worden genomen. Hier zijn we mee bezig zodat we individuele ondernemers kunnen faciliteren bij vragen die er spelen. En op de vragen, waar wij direct invloed op kunnen hebben, een antwoord kunnen geven.
Als gemeente kijken we dus hoe er passende binnen onze bestaande visies de agrarische sector kan worden ondersteund. Hier past bijvoorbeeld ook het stimuleren van korte voedselketens en met maatwerk meewerken aan bestemmingsmogelijkheden voor deze bedrijven bij. Zodat we niet voor alles hoeven te wachten op mogelijkheden voor onze agrarische ondernemers vanuit Europa, het Rijk en de Provincie.

Onze ambitie is dat alle jeugdigen in Oude IJsselstreek gelijke kansen hebben, zodat ze met een goede start aan hun toekomst kunnen beginnen. De kansengelijkheid is door de coronacrisis afgenomen. We willen de komende jaren daarom extra inzetten om de kansengelijkheid van de jeugd te verbeteren. Uitgangspunt is dat elk kind kan opgroeien en zich kan ontwikkelen in zijn eigen omgeving met de hulp en ondersteuning die daarvoor nodig is. Gelijke kansen betekent dat jeugdigen – binnen hun eigen mogelijkheden en ongeacht de omgeving waarin zij opgroeien - zich optimaal kunnen ontwikkelen. Hiervoor is een houding nodig waarbij we niet automatisch eenzelfde aanpak voor alle kinderen hanteren maar kinderen, afhankelijk van hun (gebrek aan) kansen verschillend/ongelijk behandelen. Dit vraagt ook dat wij het gesprek over de maatschappelijke context voeren en faciliteren met als doel dat verschillende talenten gelijk gewaardeerd worden en de norm over wat ‘normaal’ is wordt verruimd zodat ieder kind zich kan ontwikkelen en een gelijke kans heeft om volwaardig deel te nemen aan de maatschappij. 

Gelijke kansen vraagt om een integrale aanpak. Daarom zetten we de komende jaren vanuit meerdere beleidsvelden en programma’s in op:

Kansengelijkheid via een integrale aanpak
In onze gemeente zijn er verschillen tussen kernen in kansengelijkheid. De kansenongelijkheid is het grootst in Terborg, Ulft, en Silvolde. We maken daarom een specifieke aanpak voor deze kernen, te beginnen in Terborg. We doen dit samen met medewerkers van de Wmo, Buurtzorg Jong (jeugd), Stoer (werk en inkomen), de ketenpartners van zorg & veiligheid en andere partners. Deze aanpak is verder uitgewerkt in programma 2, paragraaf 2.3.

Kansengelijkheid en het onderwijs
Het onderwijs is de belangrijkste vindplaats van (problematiek bij) jeugdigen. De betrokkenheid en inzet van het onderwijs is essentieel bij het bevorderen van kansengelijkheid. Het onderwijsveld en de gemeente zijn samen aangesloten bij de gelijke kansenalliantie. De gelijke kansen alliantie ondersteunt ons om te bepalen hoe we hier in 2023 invulling aan gaan geven. Ook voeren we het (eind 2022 vast te stellen) beleidskader gelijke onderwijskansen (voorheen onderwijsachterstandenbeleid) uit. Denk daarbij ondermeer aan de inzet van voor- en vroegschoolse educatie om bestaande achterstanden in te halen. 

Coalitie met partners in het veld
We blijven ons inzetten voor de ambities die zijn opgesteld in de Lokale Educatieve Agenda (afstemmingsoverleg met het onderwijs, Buurtzorg Jong, Bibliotheek, GGD, Yunio en kinderopvang). We zetten in op het versterken van de samenwerking binnen de LEA door nog meer vanuit het belang van het kind (leefwereld) te denken/handelen en niet vanuit het belang van de organisatie (systeemwereld), zodat er een brede coalitie ontstaat om gelijk kansen bij de jeugd te bevorderen. Met deze coalitie versterken we de verbindingen tussen de wet passend onderwijs, jeugdwet en de ketenaanpak zorg en veiligheid. 

Inzet jongerenwerk
In 2022 is gestart met een stevige inzet van het jongerenwerk, in 2023 wordt dit verder uitgewerkt en uitgebreid in de gemeente (zie ook programma 2, paragraaf 2.3). Jongeren komen laagdrempelig met het jongerenwerk in contact op diverse vindplaatsen zoals op straat en op school. Jongeren worden geactiveerd iets te doen met hun idee of probleem. Het jongerenwerk stemt zijn activiteiten af op de behoefte van de jeugd. Met de inzet van het jongerenwerk willen we een veilige, gezonde en positieve ontwikkeling van alle jongeren in de gemeente stimuleren. Door contact te leggen met jongeren, ontmoeting te faciliteren, jongeren te activeren en waar nodig te coachen bevordert het jongerenwerk de kansengelijkheid.  

Evalueren huidige aanbod om gelijke kansen voor jeugdigen te bevorderen
Als gemeente zetten we via diverse maatregelen en regelingen direct of indirect al in op gelijke kansen voor jeugdigen. Soms specifiek gericht op hen, vaak ook gericht op omgevingsfactoren (gezin, school, vrije tijd). Denk aan de minima- en meedoenregelingen (o.a. het kindpakket), of de aanpak armoede, ketenaanpak zorg en veiligheid jeugd, gezond opgroeien, maar ook leerlingenvervoer en leerplicht. We bekostigen ook diverse activiteiten die de kansengelijkheid bevorderen, zoals de zomerschool, leesexpres en de taalklas.
We evalueren ook onze eigen rol en verantwoordelijkheden bij de aanpak van kansengelijkheid. We gaan in 2023 in een evaluatie kijken of deze activiteiten, producten, maatregelen en regelingen, afzonderlijk maar ook in samenhang optimaal bijdragen aan gelijke kansen voor jeugdigen. Waar nodig passen wij deze aan, breiden het uit, of komen we met nieuwe maatregelen/regelingen. Dit doen we samen met en in relatie tot onze deelname aan de gelijke kansenalliantie. 

IKC vorming
We geven nog volop uitvoering aan het Integraal Huisvestingsplan uit 2019. De planvorming van het Integraal Kindcentrum (IKC) Gendringen en IKC Silvolde worden in 2023 verder voortgezet en leiden tot start bouw IKC Gendringen in 2023 (schooljaar 2023/2024) en start bouw IKC Silvolde in 2024. Samen met de betrokken schoolbesturen en kinderopvangorganisaties worden deze projecten verder uitgewerkt.

SUVIS
Via Subsidieregeling SUVIS zijn door schoolbesturen in 2021 en 2022 projecten ingediend ten behoeve van verbetering van de ventilatievoorzieningen van schoolgebouwen. Deze regeling, waarbij de Rijksoverheid 30% subsidie heeft beschikbaar gesteld, is door de gemeente 20% van het budget toegezegd. In 2023 zullen nog een aantal projecten worden uitgevoerd en inhoudelijk worden betrokken bij de actualisatie van het IHP 2023.  

IHP
In 2023 zal het bestaande IHP uit 2019 worden geactualiseerd. Doel van dit toekomstbestendig IHP 2023 is om samen met de schoolbesturen en kinderopvangorganisaties gezamenlijke ambities te formuleren, uitdagingen te benoemen en met elkaar afspraken te maken over de inzet van beschikbare middelen om te komen tot een dekkend aanbod van onderwijshuisvesting. Startpunt daarbij is een inzicht in de huisvestingsopgave(n), de bouwkundige en bouwfysische staat van de gebouwen, actuele leerlingenprognoses, de woningbouwproductie voor de komende periode, ontwikkelingen rondom het onderwijs en de benodigde huisvesting (het ontwikkelperspectief) voor de lange termijn. Ook de huidige locaties voor gymnastiekonderwijs zullen betrokken worden bij deze actualisatie.  
De financiering van de onderwijshuisvesting loopt sinds 2015 gedeeltelijk via de schoolbesturen als onderdeel van de bekostiging voor met name onderhoud en deels via de gemeenten (nieuwbouw/renovatie). Beide partijen hebben een eigen verantwoordelijkheid als het gaat om de bekostiging, het beheer en de exploitatie van huisvesting. In de actualisatie uitwerking van het IHP heeft de gemeente de ambitie om samen met de schoolbesturen te onderzoeken op welke manier(en) schoolbesturen en kinderopvangorganisaties binnen de wettelijke kaders aanvullende investeringen kunnen realiseren.
Het IHP 2023 zal gaan fungeren als koersdocument voor de langere termijn van tenminste 16 jaar. Voor de eerste periode van 4 jaar wordt een concreet uitvoeringsplan opgesteld. Vaststelling van het IHP 2023 zal in het tweede kwartaal 2023 plaatsvinden.  

Verordening onderwijshuisvesting
De huidige verordening onderwijshuisvesting uit 2015 wordt in 2023 geactualiseerd, waarbij de benodigde beleidsruimte gevraagd wordt om uitvoering te geven aan het IHP2023 en waar nodig en gewenst maatwerk te kunnen leveren en te kunnen werken vanuit de bedoeling.

Regionale samenwerking 
Wij zijn trots om als gemeente deel uit te mogen maken van één van de mooiste en meest innovatieve regio’s van Nederland, met een krachtig, divers en duurzaam werklandschap, aantrekkelijke dorpen en steden met eersteklas voorzieningen, en dat allemaal middenin natuur, ruimte en rust. Dit alles willen we graag behouden. Tegelijkertijd zien wij steeds vaker complexere opgaven en uitdagingen op ons afkomen. Het zijn uitdagingen die vragen om een integrale benadering en niet meer ophouden bij afzonderlijke gemeentegrenzen. Wij zijn ervan overtuigd dat voor het aanvliegen van deze huidige en toekomstige opgaven een krachtige regionale samenwerking van belang is.

Sinds medio 2018 neemt de gemeente daarom actief deel aan het regionale samenwerkingsverband de 8RHK Ambassadeurs. Dit doen wij samen met de zes overige Achterhoekse gemeenten, met regionale ondernemers, maatschappelijke organisaties en de provincie Gelderland. De samenwerking bestaat uit de Achterhoek Raad, de Achterhoek Board en de Achterhoek thematafels en richt zich op onderwerpen zoals innovatie, arbeidsmarkt, mobiliteit, wonen, energietransitie en gezondheid. De Visie2030, de ruimtelijk-economische agenda, vormt hiervoor het kompas. De effecten en voortgang van de Achterhoekse samenwerking en haar ingezette beleid worden gemonitord via de 8RHK Monitor. Tevens zijn we partner van verschillende regionale projecten middels financiële en of inhoudelijke bijdrages.

De gemeente wil graag voor nu en de toekomst op een positieve en constructieve manier, zowel ambtelijk als bestuurlijk, een actieve bijdrage blijven leveren met onze beste mensen op alle fronten. Oude IJsselstreek wil een betrouwbare partner zijn die oog heeft voor het regionale belang. Wij zetten onze kennis, kunde en of middelen in voor de Thematafels. Het komend jaar blijven wij ons bijvoorbeeld inzetten voor de komst van de RegioExpres, opwaardering van de N18, de energietransitie, deelname aan de cirkelregio en de regionale arbeidsmarktopgaven. Ook leveren wij actief een bijdrage voor de totstandkoming van een nieuwe Regio Deal aanvraag, de lobby richting provincie en Rijk en de regionale marketing en profileringscampagne. Daarnaast is ook ruimte nodig om soms andere keuzes te maken. Regionale samenwerking is en blijft een middel en geen doel op zichzelf. Goede communicatie, afstemming en verwachtingsmanagement met onze regionale partners zijn daarbij cruciaal. Tegelijkertijd zien wij in dat een ruimtelijk-economisch sterke Achterhoek essentieel is voor onze Brede Welvaartsontwikkelingen en ambities van Oude IJsselstreek. Samen komen we verder.
 
Omgevingsagenda oost
Rijk en de provincies Gelderland en Overijssel hebben ter uitvoering van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) de Omgevingsagenda-Oost opgesteld. In een inspraakreactie heeft de Achterhoek aangegeven onvoldoende herkenbaar in de Omgevingsagenda te zijn opgenomen. Dit terwijl de Achterhoek zich als een perspectiefrijke regio ziet die een bijdrage kan en wil leveren aan zowel haar eigen toekomstbestendigheid alsook de grote bovenregionale (ruimtelijke)opgaven die spelen. 

Het Rijk, provincie Gelderland, WRIJ en de Regio Achterhoek hebben vervolgens een Addendum opgesteld waarin de opgave voor de Achterhoek is geformuleerd om een duurzame verbinding te realiseren tussen twee grote opgaven die nu nog min of meer gescheiden van elkaar functioneren, namelijk de opgave op ruimtelijk-economisch vlak (stad-land relatie) en de opgave in het landelijk gebied (vitaal platteland).

Ter uitvoering van het Addendum is onder leiding van de Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving gewerkt aan een Achterhoeks ontwikkelperspectief. Dit voor onze regio bezien vanuit onderstaande drie schaalniveaus.
De komende jaren moet dit ontwikkelperspectief, welke als basis fungeert voor de toekomstige inrichting van de Achterhoek, verder worden ingevuld en geïntegreerd in bijvoorbeeld het Nationaal Programma Landelijk Gebied en de Ruimtelijke puzzel die de provincie de komende tijd gaat leggen. Onze aanpak is geselecteerd voor de EO Weijersprijsvraag waardoor we evenals de andere geselecteerde gebieden op denk- en ontwerpkracht van professionals vanuit verschillende disciplines mogen rekenen. Wij leveren een actieve bijdrage aan dit proces.

Internationaal
Grensoverschrijdende samenwerking en brede welvaart
Als voorzieningen aan de andere kant van de grens in Duitsland net zo toegankelijk zijn voor onze inwoners als de voorzieningen in eigen land, levert dat een positieve bijdrage aan de brede welvaart in onze gemeente en in de grensregio. Het betekent meer keus en een ruimer aanbod in een groter gebied. Datzelfde geld voor studeren, stagelopen, werken en ondernemen. In de praktijk zorgt de grens nog vaak voor belemmeringen. Om deze weg te nemen investeren we op allerlei manieren in grensoverschrijdende samenwerking met Duitsland.

Grensoverschrijdende samenwerking: in EUREGIO verband en met buurgemeenten. 
We zien kansen in de grensoverschrijdende samenwerking en de lange traditie van samenwerken met onze Duitse buren. Daarom zijn we lid van twee euregionale samenwerkingsverbanden, EUREGIO Rijn Waal en EUREGIO Gronau. In Gronau werken we samen met onze buurgemeenten in Regio Achterhoek verband. In Rijn Waal trekken we samen op met de gemeente Doetinchem en de gemeente Montferland. 

De banden met de Duitse gemeenten in de grensregio, en dan met name Bocholt, zijn van oudsher sterk. Door de beperkende coronamaatregelen hebben we onze Duitse buren in de afgelopen tijd minder vaak kunnen ontmoeten. Nu is de tijd om de banden weer sterker aan te halen. In een convenant met Bocholt leggen we vast welke onderwerpen we samen op gaan pakken. Waar mogelijk maken we gebruik van de nieuwe INTERREG VI subsidieregeling. 

Economie en Arbeidsmarkt
De grootste uitdaging voor onze bedrijven is de arbeidsmarkt. We blijven investeren in de samenwerking van onderwijs, ondernemers en overheid en kijken daarbij ook over de grens. Dit doen we niet alleen als gemeente, maar ook in regionaal verband.
We willen de Nederlandse en Duitse universiteiten en hogescholen in de regio veel sterker bij onze gemeente betrekken, en verbinden aan onze bedrijven en maatschappelijke organisaties. Zo kunnen we gezamenlijke kansen oppakken voor de arbeidsmarkt en de economie.

We zijn al een samenwerking met de Innovatie en Kenniswerkplaats van de Saxion Hogeschool gestart, waarbij studenten de komende twee jaren aan de slag gaan met stageopdrachten voor een innovatief en vernieuwend vrijetijdsaanbod. Deze manier van werken willen we verbreden naar andere beleidsterreinen en maatschappelijke sectoren, en hieraan ook studenten uit Kreis Borken en Kreis Kleve verbinden. Daarvoor halen we de banden aan met de Westfälische Hochschule in Bocholt en de Hochschule Rhein-Waal in Kleve. 

Samen met de Wirtschaftsförderung Bocholt en de gemeenten Aalten en Winterwijk voeren we met geld uit de Regiodeal het project “GROS: grensoverschrijdend ondernemen, werken en leren” uit. Oude IJsselstreek is leadpartner. Het project richt zich op ondernemers, werkenden en werkzoekenden, en loopt tot eind 2023. In het GROS project zijn de activiteiten van het Internationaal Netwerkburo opgenomen. Het Netwerkburo is een adviesdienst voor Nederlandse en Duitse ondernemers, opgericht door Oude IJsselstreek en de Wirtschaftsförderung Bocholt. In 2023 maken we een Businessplan voor de voortzetting van de projectactiviteiten, waaronder die van het Internationaal Netwerkburo.

Met de gemeente Montferland en de gemeente Emmerich zijn we in 2022 het EMOJI-project gestart (de afkorting staat voor de beginletters van de drie gemeente, waarbij die van Oude IJsselstreek zijn omgedraaid). Dit project gaat initiatieven voor samenwerking met Duitsland vanuit de samenleving zelf stimuleren en begeleiden. Deze werkwijze sluit goed aan bij de participatiegedachte in ons coalitieakkoord. Voor projecten die zo ontstaan vragen we INTERREG VI subsidie aan. Daarmee biedt het EMOJI-project de mogelijkheid om initiatieven uit Oude IJsselstreek te realiseren.

Ring van Europese IJzersteden
In 2021 vond de (toen digitale) jaarvergadering van de Ring van Europese IJzersteden plaats in Oude IJsselstreek, omgeven door mooie projecten die door de lokale werkgroep van de Ring zijn vormgegeven. Met deze lokale werkgroep, waar onder meer het Almende College, kunstenaars, onze smid en het Nederlands IJzermuseum aan deelnemen, organiseren we jaarlijks techniek- en smeed-gerelateerde activiteiten, zoals projecten als IJzerwijs en Smede voor de Vrede. Jaarlijks worden ook weer nieuwe projecten door de werkgroep bedacht en georganiseerd, waarmee vooral ook jeugd kan kennismaken met techniek. Ook in 2023 gaan we met deze lokale werkgroep projecten organiseren die bijdragen aan de doelstellingen van de Ring van Europese IJzersteden en van de lokale werkgroep. Internationaal neemt onze wethouder zitting in het bestuur van de Ring.