Programma 2: Een leefbare gemeente

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Een leefbare gemeente zijn en blijven in de toekomst dat is waar wij ons hard voor maken. Dit is een uitdaging die wij samen met onze inwoners en maatschappelijke partners aan moeten en willen gaan. De druk op de zorg neemt toe, dat zien we doordat de arbeidsmarkt vergrijst en daarmee ook direct meer inwoners die ondersteuning hebben. De complexiteit van problematiek neemt toe. We zien in onze cijfers dat meer inwoners een beroep doen op inkomensondersteuning en schuldhulpverlening.

De oorzaak van deze ontwikkelingen is vooral aan te pakken door het herstellen van bestaanszekerheid, het vergroten van kansengelijkheid en het makkelijker maken van gezond leven. Dat zijn de belangrijkste maatschappelijke opgaven die we op dit moment voor ons zien. Vanuit het Rijk zijn er verschillende acties uitgezet om deze opgaven het hoofd te gaan bieden. Denk daarbij aan de afspraken in het Integraal Zorg Akkoord, het Gezond en Actief Leven Akkoord, de Hervormingsagenda Jeugd, het toekomstscenario Kind en gezinsbescherming en het Breed Offensief.

Deze bewegingen zien allemaal toe op meer gezondheid en betrokkenheid van inwoners en een integrale aanpak waarbij achterliggende problematiek, die vaak op verschillende leefgebieden (en verschillende wetten) ligt, adequaat wordt opgepakt. Hierdoor zal op termijn minder zorg en ondersteuning nodig zijn. Dit vraagt van ons allemaal (inwoners, zorgaanbieder en onszelf) een andere manier van kijken naar verantwoordelijkheden en rollen. We gaan hiermee aan de slag door de dialoog met onze inwoners en onze samenwerkingspartner te (blijven) voeren.

We leren door te doen en we vinden het belangrijk om ook inzichtelijk te maken wat we leren en hoe we dit vertalen naar beleid en de praktijk. We doen dit door middel van reflexieve monitoring in combinatie met data-gedreven werken. Reflexieve monitoring richt zich op interactief leren en bijsturen, getoetst aan lange termijn ambities voor systeemverandering. In dit soort fundamentele veranderingen zijn er te veel factoren die invloed hebben op data waardoor data alleen geen goed inzicht geeft of de gewenste verandering wordt bereikt. De combinatie met reflexieve monitoring helpt om deze invloeden en veranderingen te herkennen en inzichtelijk te maken.

 

Wat geven we eraan uit? 
In totaal geven we binnen programma 2 bijna € 60 miljoen uit. In onderstaand overzicht is te zien waar het geld naar toe gaat.


Terug naar navigatie - Doelen en acties

* 2.1 Inwoners ervaren een positieve gezondheid

Terug naar navigatie - * 2.1 Inwoners ervaren een positieve gezondheid

Doelomschrijving 
De door inwoners ervaren (zeer) goede gezondheid stabiel houden. Ondanks de uitdagingen, zoals vergrijzing en tekort aan zorgpersoneel, die op ons afkomen. 
Het is onze ambitie dat iedere inwoner, jong en oud, zich kan blijven ontplooien, gezond kan blijven leven en regie kan blijven voeren op het eigen leven en/of dat van zijn/haar gezin.

Termijn Middellang
Primair SDG doel
Secundaire SDG doelen

Portefeuillehouder(s)

Janine Kock, Marco Bennink, Ria Ankersmit

Taakveld

Meerdere

Context 
De komende decennia neemt de zorgvraag verder toe, met name door de vergrijzing. Door een groeiend tekort aan zorgpersoneel wordt het steeds moeilijker om aan deze groeiende zorgvraag te voldoen.  

We vinden dat iedereen ertoe doet en mee moet kunnen doen naar eigen mogelijkheden. We vinden het belangrijk dat inwoners verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen gezondheid door bewuster en gezonder te leven. Positieve gezondheid (preventie) en herstelvermogen (weerbaarheid) staan daarbij centraal. Wij geloven er in dat positieve gezondheid en herstelvermogen bijdragen aan het zo lang mogelijk onafhankelijk en zelfstandig blijven van inwoners en dat dit bijdraagt aan het vergroten van hun levensgeluk. Daarbij organiseren we het zo dat inwoners en professionals niet belast zijn met de verschillende wetgevingen en hun financieringsstromen. De professional heeft de ruimte en het mandaat om echt te doen wat nodig is. 

Uitvoering 2024 

  • We voeren de Lokale Gezondheidsagenda 2021-2024: ‘Gezonde Kansen in Oude IJsselstreek’ uit. Daarbij zetten we extra in op het speerpunt ‘Mentale gezondheid’ en dan specifiek op het versterken van de weerbaarheid en veerkracht van de jeugd; 
  • We voeren het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) uit in een lokaal plan van aanpak om de beweging te maken van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag.  
  • Met onze inwoners en onze partners voeren we een maatschappelijk dialoog over normaliseren en het versterken van het gewone leven (zie ook Hervormingsagenda Jeugd). 
  • Onze visie en die van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) zijn vertaald in de opdrachten aan onze partners in het voorliggend veld. Vanaf 2024 geven zij daar uitvoering aan.  
  • Samen met het bouwteam waarin zowel aanbieders uit het voorliggend veld als specialistische aanbieders vertegenwoordigd zijn ontwikkelen we alternatieven voor de inzet van maatwerkvoorzieningen.  2024 is het tweede volledige jaar voor het team jongerenwerk waarin zijn hun inzet bestendigen en aansluiten op de behoefte van de jeugd.  
  • In 2024 evalueren wij de inzet van Buurtzorg Jong.  
  • Via ‘Samen Sterker Thuis’ ondersteunen we inwoners met een hulpvraag om op een veilige en prettige manier, langer zelfstandig te wonen;  
  • Via ‘Heerlijk Thuis in Huis’ helpen we inwoners van 55 jaar en ouder om hun woning klaar te maken voor de toekomst; 
  • We werken toe naar een integrale toegang zoals beschreven in de visie ‘Naar het hart van de beweging’. Daarbij zijn inwoners altijd op de juiste plek met hun vraag. 
  • In 2024 starten we een bouwteam om de transformatie in de huishoudelijke hulp vorm te geven. Deze sluit aan bij de al in gang gezette beweging bij de andere transformaties (jeugd en Wmo) 
  • We leveren onze bijdrage aan een regionaal actieplan ‘Dakloosheid’. Het plan stelt de ambitie om dakloosheid in Nederland fors en structureel terug te dringen met als ambitie om dakloosheid in 2030 te beëindigen. 
  • We zetten Reflexieve Monitoring in om te volgen of we werken volgens de bedoeling.  
  • Vanuit het gedachtegoed ‘Health in all policies’ zoeken we actief de verbinding met andere beleidsterreinen. Zo voeren we onder meer het uitvoeringsprogramma ‘Wonen en Zorg 55+ ’ uit. 

Monitoring 
Op dit moment ervaart 72% van de inwoners een (zeer) goede gezondheid. 
Het CBS, RIVM en de GGDén meten één keer per vier jaar de (zeer) goed ervaren gezondheid via de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen. In 2022 heeft de laatste meting plaatsgevonden. Bij de volgende meting in 2026 streven we naar 72% of meer inwoners die een (zeer) goede gezondheid ervaren. 
Naast bovenstaande (landelijke) databronnen gaan we gebruik maken van onze eigen monitoringsinstrumenten. Door middel van Reflexieve Monitoring zetten we een nieuwe wijze van monitoren in waarbij voortdurend reflecteren en leren vanuit samenwerking en gelijkwaardigheid centraal staat.  

* 2.2 Integrale aanpak Zorg en Veiligheid

Terug naar navigatie - * 2.2 Integrale aanpak Zorg en Veiligheid

Doelomschrijving
In Oude IJsselstreek willen we kindermishandeling en huiselijk geweld zo veel mogelijk voorkomen.  Gebeurt het toch, dan werken we actief aan het stoppen ervan en aan duurzaam herstel van de veiligheid. Inwoners voelen zich gehoord, weten waar ze aan toe zijn (navolgbaarheid) en voelen zich gesteund. Zo streven we ernaar het huidige percentage beschermingsmaatregelen van 1,7% te verlagen naar het landelijke percentage van 1,2%. 

Termijn Middellang
Primair SDG doel
Secundaire SDG doelen
Portefeuillehouder(s) Marco Bennink, Janine Kock
Taakveld Meerdere

Context
Al jaren zijn er verschillende rapporten met daarin zorgen over en verbetermogelijkheden van de aanpak van geweld in Nederland. Denk aan “geweld hoort nergens thuis”, “kwestie van een lange adem” en het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. Oude IJsselstreek wil hiermee aan de slag. In Oude IJsselstreek hebben we meer dan gemiddeld aantal beschermingsmaatregelen (1,7% ten opzichte van het landelijk percentage van 1,2%). We zien kansen met de integrale aanpak zorg en veiligheid om escalatie (en daarmee beschermingsmaatregelen) te voorkomen, dit hebben we ook opgenomen in het Integraal Veiligheidsbeleid dat is vastgesteld door de raad. 

Uitvoering 2024

  • We onderzoeken wat we met bestaande partners kunnen doen in het voorkomen van escalatie (denk daarbij ook aan het reduceren van stress rondom bestaanszekerheid).
  • We versterken het Lokaal Team Jeugd, Wijkfunctionarissen/Wmo-consulenten, Stoer en we versterken de samenwerking met de partners uit de veiligheidsketens.
  • Doorontwikkeling van de uitvoering van het convenant ‘ketenaanpak zorg en veiligheid jeugd en gezin Oude IJsselstreek 2023’.
  • We ontwikkelen en implementeren een nieuwe ketenaanpak zorg en veiligheid voor volwassen.
  • We zetten stap om invulling te geven aan het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. (0-100).

Monitoring
We meten de voortgang op deze doelstelling onder andere aan de hand van de volgende indicatoren: 

  • Aantal unieke jeugdigen met een jeugdbeschermingsmaatregel.
  • Aantal huisverboden in de gemeente.
  • Aantal meldingen Veilig Thuis
  • Aantal veiligheidsplannen door Buurtzorg Jong in relatie tot het aantal verzoeken tot bespreking op de jeugdbeschermingstafel en het aantal onderzoeken door de Raad voor de Kinderbescherming en het aantal jeugdbeschermingsmaatregelen.

* 2.3 Wonen doe je thuis

Terug naar navigatie - * 2.3 Wonen doe je thuis

Doelomschrijving
Jeugdigen groeien zo thuis mogelijk op: minder instroom in verblijfsvoorzieningen omdat ouders in staat zijn om jeugdigen thuis op te voeden. Jeugdigen die toch een verblijfsvoorziening nodig hebben kunnen zo snel als mogelijk naar huis.

Termijn Middellang
Primair SDG doel
Secundaire SDG doelen
Portefeuillehouder(s) Marco Bennink
Taakveld Meerdere

Context
In 2019 is in Oude IJsselstreek met de bestuursopdracht ‘transformatie in de hulp voor jeugd en gezin’ een impuls gegeven aan de transformatie van de jeugdhulp. In het coalitieprogramma ‘Oude IJsselstreek maakt samen sterk’ is vastgelegd dat we deze transformatie voortzetten met de visie ‘naar het hart van de beweging’ als basis. Landelijk is met de Hervormingagenda Jeugd deze richting ook bekrachtigd. 

Uitvoering 2024

  • Met het bouwteam bouwen we verder aan het vormgeven van hulp rondom het gezin.
  • Intensiveren van de samenwerking tussen het Lokaal Team (Buurtzorg Jong) en de jeugdbescherming (GI’s).
  • We sturen op versterken van de thuissituatie naast de inzet van een verblijfsvoorziening.
  • We maken afspraken met zorgaanbieders over de inzet op in-, door-, en uitstroom.
  • We bekijken alle dossiers van jeugdigen in een verblijfsvoorziening en onderzoeken – out of the box – mogelijkheden om thuis te wonen. 

Monitoring
We monitorende  volgende indicatoren:

  • Het aantal jeugdigen in een verblijfsvoorziening.
  • Het aantal jeugdigen dat gedurende het jaar naar een minder zware verblijfsvoorziening.
  • Het aantal jeugdigen dat instroomt in verblijfsvoorzieningen.
  • Het aantal jeugdigen dat teruggaat naar het gezin van herkomst.  

* 2.4 Groter bereik minimabeleid

Terug naar navigatie - * 2.4 Groter bereik minimabeleid

Doelomschrijving
Alle inwoners krijgen de ondersteuning en vergoeding die zij nodig hebben en waar zij recht op hebben. Door de beleidsregels en uitvoeringsregels te vereenvoudigen zijn de minimaregelingen makkelijker te begrijpen voor inwoners die daar recht op hebben. De drempel voor het aanvragen wordt verlaagd, aanvragen kunnen worden gecombineerd en vergoedingen zijn passend. Dit maakt het gebruik groter.

Termijn Middellang
Primair SDG doel
Secundaire SDG doelen  
Portefeuillehouder(s) John Haverdil
Taakveld 6.3 Inkomensregelingen

Context
Het huidige minimabeleid is voor onze inwoners onnodig complex. Voor iedere regeling moet de inwoner een aparte aanvraag indienen. Daar komt bij dat de regelingen vaak niet toereikend zijn voor het doel waarvoor ze toegekend worden. Hierdoor zien we dat vergoedingen niet worden aangevraagd en/of dat inwoners moeite hebben met een aanvraag voor de minimaregelingen. 

Uitvoering 2024
We verlagen stapsgewijs de drempel voor aanvragen. We vereenvoudigen de beleidsregels en uitvoeringsregels, waardoor de minimaregelingen makkelijker te begrijpen zijn. Bij een aanvraag kijken we niet meer uitsluitend naar het gevraagde, maar gaan we direct beoordelen of de inwoner ook voor andere (jaarlijkse) vergoedingen/tegemoetkomingen in aanmerking komt. Verder gaan we voor volgende jaren ambtshalve beoordelen of de inwoner nog steeds in aanmerking komt. Bij een ongewijzigde situatie kennen we dan zonder aanvraag toe. We gaan uit van vertrouwen en beperken met het aantal aanvragen ook het aantal gevraagde bewijsstukken. 
De tijd die we hiermee besparen investeren we in gesprekken met onze inwoners. Wie zijn zij en wat hebben ze nodig, lukt het om de ontvangen regelingen goed te besteden, worden de juiste prioriteiten gesteld. Zo kunnen we tijdig de juiste hulp inschakelen die nodig is.
Tenslotte willen we de tegemoetkomingen zo vaststellen dat het zelf te betalen aandeel voor de inwoner geen aanleiding hoeft te zijn om af te zien van de wenselijke actie.
In 2024 beginnen we met het aanpassen van de tegemoetkomingen. Verder starten we met het gelijktijdig beoordelen van het recht op jaarlijkse tegemoetkomingen. 

Monitoring
We voeren een klanttevredenheidsonderzoek uit. Daarbij stellen we specifiek de vragen:

  • Is de regeling beter te begrijpen voor de inwoner?
  • Zijn de vergoedingen passend bij de behoefte van de inwoner?

* 2.5 Participeren voor iedereen

Terug naar navigatie - * 2.5 Participeren voor iedereen

Doelomschrijving
Elke inwoner met inkomensondersteuning of een ondersteuningsvraag rondom participatie in de maatschappij ontvangt ondersteuning en begeleiding om zo op het hoogst haalbare niveau te participeren in de samenleving.

Termijn Kort
Primair SDG doel
Secundaire SDG doelen
Portefeuillehouder(s) John Haverdil
Taakveld 6.5 Arbeidsparticipatie

Context
Stoer is opgericht om iedereen mee te laten doen in de maatschappij. Hierbij staan de mogelijkheden, competenties en wensen van de inwoner centraal. Stoer is laagdrempelig benaderbaar en biedt ondersteuning aan inwoners passend bij de behoefte van de inwoner. 
Bij het bieden van ondersteuning wordt gekeken naar de hele situatie van de inwoner en wordt, indien nodig, geschakeld met andere in- en externe partijen. Denk aan WMO, schuldhulpverlening en sociaal werk.
Het doel is om de inwoners te ondersteunen in hun ontwikkeling om zo te kunnen participeren op het voor hun hoogst mogelijke niveau. Dit varieert van deelname aan sociale activiteiten, mantelzorg, vrijwilligerswerk, betaald werk met ondersteuning of regulier betaald werk.

Uitvoering 2024

  • Loopbaanbegeleiding;
  • Het goed in beeld hebben van de inwoners;
  • Bieden van passende trajecten aan de inwoner, denk aan coaching, scholing, werkervaringsplaatsen, etc.
  • Stoer sluit aan bij regionale projecten vanuit de arbeidsmarktregio om een brede dienstverlening aan te kunnen bieden, passend bij de visie van Stoer;
  • Stoer en het lokale bedrijfsleven gaan we verder aan elkaar verbinden om kansen voor inwoners te creëren. 

Monitoring

  • In een Klanttevredenheidsonderzoek vragen we inwoners of onze inzet laagdrempelig en passend bij de inwoner is;
  • Iedere inwoner met inkomensondersteuning heeft een traject en een activiteit;
  • Iedere inwoner met een ondersteuningsvraag heeft een activiteitenplan.